سنجش و تحلیل غلظت ذرات معلق و مقایسه آن با شاخص AQI با کاربرد GIS (مطالعه موردی :شهرهای میبد واردکان)

این تحقیق ضمن تشریح روند ایجاد یک سیستم GIS زمانمندجهت مدیریت داده های زیست محیطی حاصله از 11 ایستگاه اندازه گیری آلودگی هوا در مناطق مختلف شهر میبد و اردکان، نسبت به انجام تجزیه و تحلیل های آماری مکان مرجع در ماههای مرداد و شهریور در سال 1393 اقدام شده است. با توجه به بررسی های انجام شده محدوده مطالعاتی بدلیل قرار گرفتندر اقلیم خشک و کمبود بارندگی و فقر پوشش گیاهی؛ مستعد فرسایش خاک، بیابان زائی و بدنبال آن وقوع طوفان می باشد کهسهم و نقش عوامل انسانی در تشدید پدیده طوفان بعنوان یکی از اصلی ترین فاکتورها شناخته می شود. نتایج حاصله از سنجش ذرات معلق در منطقه مطالعاتی در کل دوره بیشترین غلظت متوسط ذرات معلق pm10 در ایستگاه شماره 11 با غلظت 162/3g/m μ و پایینترین غلظت متوسط pm10 در کل دوره بررسی در ایستگاه شماره 4 با غلظتهای 50g/m μ می باشد. باید در نظر داشت که بیشترین طوفانهای منطقه از اواسط اسفند ماه شروع و تا اواسط خرداد ماه ادامه دارد که غلظت ذرات معلق خیلی بیش از پایش انجام شده میباشد مطابق تجزیه و تحلیل نقشه های پهنه بندی منطقه، بیشترین پهنه آلاینده ذرات معلق دربرگیرنده محور میبد-صدوق می باشد. مقایسه میزان ذرات معلق منطقه با شاخص AQI در کل دوره نیز نشان میدهد هوای منطقه به جز دو ایستگاه شماره 10 و 11 غلظتی بالاتر از حد مجاز از نظر شاخص کیفیت هوا را داشته و در زمره مناطقناسالم برای گروه های حساس قرار می گیرند و ایستگاه شماره 4با غلظت یاد شده در طبقه خوب قرارگرفته و بقیه مناطق ازنظر میزان ذرات این آلاینده اگرچه پاک نبوده ولی در طبقه متوسط قرار دارند. این مطالعه حاکی از این مطلب است که بروزپدیده خشکسالی و وجود صنایع در منطقه باعث تشدید ذرات گردوغبار در منطقه می باشد. لذا اعمال روشهای مدیریتی نظیرمکانیابی صنایع در خلاف جهت باد در منطقه، توسعه فضای سبز، مالچ پاشی و غیره در کنترل پراکنش ذرات گردوغبار درمنطقه مؤثر خواهد بود.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، اردکان ، ذرات معلق ، میبد ، GIS