ارزیابی تحمل به تنش حشکی ژنوتیپ های گندم دیم در شرایط متفاوت رطوبتی

برای تعیین میزان تحمل به خشکی در 12 ژنوتیپ پیشرفته گندم دیم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم کشور در سال زراعی 86-1385 انجام گرفت . آزمایش در دو شرایط تنش (دیم) و آبیاری تکمیلی (دو بار آبیاری ) صورت گرفت . نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط تنش تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر اکثر صفات مورد ارزیابی وجود داشت . در شرایط تنش بیشترین عملکرد دانه مربوط به لاین های شماره 4، 1 و 2 به ترتیب با 1774، 1762 و 1754 کیلوگرم در هکتار و در شرایط آبیاری تکمیلی بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم سرداری، آذر 2 و لاین شماره 4 به ترتیب با 2393 ، 2240 و 2290 کیلوگرم در هکتار بود. بررسی همبستگی بین صفات نیز بیانگر ارتباط مثبت و معنی دار تعداد پنجه بارور و تعداد کل پنجه با عملکرد دانه در شرایط تنش بود. در شرایط آبیاری تکمیلی صفات وزن هزاردانه و طول پدانکل رابطه مثبت و معنی دار با عملکرد داشتند . ارزیابی ژنوتیپ ها براساس شاخص های TOL ،GMP ،STI ،SSI و MP نشان داد که لاین شماره 4 (345GBM) از نظر شاخص های STI، GMP و MP یک لاین متحمل به خشکی می باشد . از آنجا که شاخص های STI ،GMP و MP در هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد داشتند، لذا به عنوان شاخص های مناسب برای شناسایی ژنوتیپ های مقاوم نسبت به شاخص های TOL و SSI تشخیص داده شدند.