مطالعات خاکشناسی و تناسب اراضی کیفی برای محصولات گندم و کلزا در اراضی کشت و صنعت دهلران (ایلام)

خاک به عنوان یکی از عوامل اصلی در تولید محصولات کشاورزی به شمار می رود که استفاده از آن بایستی بر اساس اصول صحیح و علمی صورت پذیرد تا بتوان از آن در تولید محصولات کشاورزی و به عنوان یک منبع پایدار در کشاورزی استفاده کرد. در این مطالعه منطقه ای به مساحت 300 هکتار از اراضی کشت و صنعت دهلران برای مطالعات خاکشناسی و تناسب کیفی اراضی انتخاب شد. ارزیابی کیفی تناسب اراضی در سه مرحله انجام گردید: مرحله اول تهیه اطلاعات خاکی و اقلیمی منطقه مورد مطالعه، مرحله دوم تعیین مشخصات مورد نیاز گیاهان عمده منطقه (گندم و کلزا) و مرحله سوم مقایسه این اطلاعات و مشخصات با یکدیگر به سه روش تناسب اراضی ساده، تعداد و شدت محدودیت ها و پارامتریک بود. نتایج حاصل از این کار نشان داد که خاک های کشت و صنعت دهلران جزء خاک های جوان (فلوونت) هستند و بیشتر منشا رودخانه ای دارند. دارای افق های زنتیکی A و C است. و در شش سری (1-5، 2-5، 3-5، 4-5، 5-5، 6-5) طبقه بندی شد. طبق نتایج حاصل از تناسب کیفی اراضی، کشت آبی گندم در واحدهای 1-5، 2-5، 1-3-5 و 2-6-5 در کلاس (N(1s (نامناسب دارای محدودیت قابل اصلاح خاکی و در واحد 2-3-5، 3-3-5، 4-5 و 5-5 در کلاس (S(3 (تناسب کم) قرار دارد. طبق نتایج حاصل از تناسب کیفی اراضی، کشت کلزا در واحدهای 1-3-5، 4-5، 1-6-5 و 2-6-5 در کلاس (N(1s (نامناسب دارای محدودیت قابل اصلاح خاکی) و در واحد 1-5، 2-5، 4-5، 2-3-5 و 3-3-5 در کلاس (S(3 (تناسب کم) قرار دارد. آب و هوا برای کشت آبی گندم دارای کلاس (S(1 (خیلی مناسب) است. حداکثر تا 15% پتانسیل تولید، محصول می تواند محدودیت ایجاد کند. نتایج ارزیابی اقلیمی منطقه برای کشت کلزا نشان داد که آب و هوا برای کشت کلزا دارای کلاس (S(2 (تناسب متوسط) است و حداکثر تا 40% پتانسیل تولید محصول می تواند محدودیت ایجاد کند.

کلیدواژه ها:

دهلران ، گندم ، کلزا ، تناسب اراضی و واحد خاک