حقوق بزه دیدگان مالی در آیین دادرسی کیفری ایران و اسناد بین الملل

بزه دیده، عنصری مهم در فرایند کیفری است که به دنبال وقوع جرم دچار آسیب بدنی، روانی و مالی شده است. جبران خسارت بزه دیدگان عبارت است از پرداخت پول به بزهدیدگان یا خانواده های آنان در برابر زیانها یا آسیبهای ناشی از جرم. حمایت از قربانیان جرم می تواند نقش اصلی را در کاهش پدیده های مجرمانه ایفا کرده و در تحقق عدالت کیفری، بازسازی شخصیت بزه دیده، و تامین خسارت های مادی و معنوی وی تاثیر گذار باشد. سازمان ملل نیز با تاثیر پذیری از جنبش های حمایت از بزه دیدگان و موسسات وابسته به آن ها، قوانین و ساز و کار های قضایی- دولتی و عرفی- را تحت عنوان اصول اساسی عدالت برای بزه دیدگان و قربانیان سوء استفاده از قدرت حاوی 21 ماده، در راستایی حمایت از حقوق بزه دید گان و تسکین نا ملایمات آنان وضع کرده و دولت ها را ملزم به رعایت آن نموده است. ایران نیز در زمینه حمایت از بزه دیدگان قوانین مختلفیوضع کرده است. در کشور ایران صرفنظر از تدابیر خاصی که قانونگذار در بخش دیات با الهام از فقه غنی اسلام اتخاذ نموده و نیز ابتکاراتی که در بعضی از قوانین از جمله قانون بیمه اجباری رانندگان پیشبینی کرده است.با این حال در بسیاری از موارد دیگر بزهدیدگان یا به تمامی حقوق و منافع خود دست نمییابند یا مدتهای طولانی آنهم با صرف هزینههای مربوط به رعایت تشریفات قضایی از قبیل ابطال تمبر و هزینههای رفت و آمد و تجدید نظر، بعلاوه تحمل فشارهای روحی و جسمی، باید در انتظار بسر ببرند.

کلیدواژه ها:

حقوق بزه دیده ، آیین دادرسی کیفری ، اسناد بین المللی ، جبران خسارت و بیمه