قیمت گذاری آب زیرزمینی در تولید محصول گندم (مطالعه موردی دشت ارزوییه در استان کرمان)

بخش قابل توجهی از منابع آب مصرفی در بخش کشاورزی ایران، از منابع آب زیرزمینی تامین می شود. دسترسی راحت و ارزان این منابع سبب شده که مصرف و تقاضا برای آب زیرزمینی بسیار بالا و غیرکارآمد باشد. این مصرف غیربهینه سبب افت شدید منابع آب زیرزمینی در دشت های مختلف کشور شده است که ادامه این روند منجر به نابودی این منابع می شود. یکی از راه کارهای مدیریتی جهت بهینه سازی مصرف استفاده از ابزارهای اقتصادی است. قیمت گذاری از جمله ابزارهای مدیریتی در جهت اصلاح مصرف آب و الگوی کشت می باشد. از این رو در مطالعه حاضر به قیمت گذاری منابع آب زیرزمینی در دشت ارزوییه استان کرمان، که یکی از دشت های بحرانی استان است، پرداخته شده است. برای این منظور از روش برآورد تابع تولید و ارزش تولید نهایی نهاده استفاده گردید. داده های این مطالعه از طریق مصاحبه با 194 کشاورز و در سال زراعی 94-93 به دست آمد. نتایج حاصل از برآورد مدل، ارزش تولید هر مترمکعب آب در تولید گندم را 2338 ریال برآورد نمود. با توجه به این نتیجه پیشنهاد می شود برای مصرف کاراتر منابع آب، این قیمت به طور مستقل یا از طریق افزایش هزینه استخراج، از کشاورز دریافت شود و در عین حال سیاست های مدیریتی دیگر جهت افزایش راندمان آب و اقدامات حمایتی همزمان انجام پذیرد.

کلیدواژه ها:

قیمت گذاری ، آب زیرزمینی ، مدیریت اقتصادی ، تابع تولید ، دشت ارزوییه