ارزیابی دو مدل تحلیلی برآورد هدایت هیدرولیکی غیراشباع و منحنی رطوبتی خاک برپایه ی جذب سطحی و مویینگی

حرکت آب، بخار آن و گرما در ناحیه غیراشباع خاک، بسیاری از فرایندهای فیزیکی و بیولوژیکی محیط شامل بیلان آب و انرژی بین زمین و اتمسفر، جوانه زنی و رشد گیاهان را در مسائل کشاورزی و مهندسی کنترل میکند. طی سالهای گذشته مدل های تحلیلی و تجربی بسیاری برای تخمین منحنی مشخصه و هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک ارائه شدند؛ اما بدلیل سادگی، مدل های تجربی بیشتر در تحقیقات و مدلسازی حرکت آب در خاک مورد استفاده قرارگرفتند.در این پژوهش عملکرد دو مدل فیزیکی (ار تولر) و (لبیو کانراد) و مدل تجربی (ون گنوختن معلم) در برآورد منحنی مشخصه و هدایت هیدرولیکی غیراشباع روی داده های چهار خاک با شاخص های ۲ R و RMSE ارزیابی شد. نتایج نشان دهنده ی برتری دو مدل تحلیلی ار تولر و لبیو کانراد نسبت به مدل تجربی ون گنوختن معلم در تخمین منحنی مشخصه و هدایت هیدرولیکی غیراشباع می باشد و درنظرگرفتن پدیده ی جذب سطحی در نتایج تاثیرگذار می باشد؛ اما درمقایسه ی دو مدل فیزیکی مذکور، مدل لبیو کانراد در تمامی نمونه خاک ها قادر به برازش نقاط با دقت بسیار خوبی بوده و برتر از مدل ار تولر می باشد. در تخمین هدایت هیدرولیکی بااینکه تمامی مدل ها دقت قابل قبولی را از خود نشان داده اند، در مدل لبیو کانراد برای تخمین هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک هایی با بافت رسی در محدوده ی نزدیک به اشباع کم برآورد صورت گرفته است، مدل ار تولر در خاکهای لومی عملکرد قابل قبولی داشته و مدل ونگنختن معلم در اکثر خاکها عملکرد پایین تری از سایر مدل ها داشته است. درنهایت استفاده از مدل های تحلیلی فوق با توجه به قابلیت بهتر و بیشتر برای شبیه سازی منحنی رطوبتی و هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک ها برای تحقیقات آینده پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

منحنی مشخصه ، هدایت هیدرولیکی غیراشباع ، جذب سطحی ، مدل