ضرورت نگهداری چرخهی تولید بذر رسمی گندم و جو کشور

گندم و جو دو محصول راهبردی در کشاورزی ایران بوده که مزیت تولید آنها کمترین وابستگی به خارج و نهایتا تشکیلچارچوب امنیت غذایی در کشور است. با وجود واقع شدن ایران در نوار بیابانی، در سالهای با بارندگی نرمال توان تولیدیگندم افزون بر 12 میلیون تن و برای جو نزدیک به 3600000 تن میباشد. برای تولید این مقادیر حدود 1200000 تن بذرگندم و نزدیک به 200000 تن بذر جو لازم است. از ویژگی های بارز ژنتیکی گندم و جو که در سیاست گذاریهای تولیدبذر اثرگذار است خودگشن بودن آنها است. نتیجه آنکه سرمایهگذاری بخش خصوصی برای اصلاح ارقام جدید و تولیدبذر گیاهان خودگشن مانند گندم و جو برخلاف بذر ارقام هیبرید با خطر بازنگشتن سرمایه روبرو است. بنابراین در بسیاریاز کشورها تولید رقم و تکثیر بذر ارقام اصلاح شدهی گندم و جو برعهده دولت و یا زیر چتر حمایتی آن است. بذر رسمی وبذر خودمصرفی دو سیستمی هستند که بذر مورد نیاز کشاورزان را تأمین می کنند. این دو سیستم برهم کنش دارند. باتوجه به ضریب نفوذ بالای ارقام اصلاح شده غلات در جامعه کشاورزی ایران چرخه بذر خودمصرفی از چرخه ی بذر رسمیتأثیر پذیری زیادی دارد. هم اکنون برنامه تولید بذر رسمی کشور 450 هزار تن بذر گندم و 70 هزار تن بذر جو می باشدکه سهم قابل توجهی در تولید دارد. بذر رسمی غلات کشور در سالهای اخیردستخوش تغییرات و نابسامانی درسیاستگذاریهای کلان بوده و لازم است با اتخاذ سیاستهای حمایتی هدفمند و این بخش از تولید که مهمترین نهادهکشاورزی -یعنی بذر- را عرضه میکند بهبود بخشیده و پایدار نماید. حمایت پایدار از تولید بذر غلات کشور، متناسبکردن قیمت خرید گندم با هزینههای تمام شده آن، تعیین ارزش بذری مناسب، افزایش دانش کشاورزان دربارهی بذر باکیفیت، ارتقاء دانش فنی، مدیریتی، بازرگانی و رتبه بندی شرکتهای تولیدکننده بذر نکات قابل تأمل در حفظ چرخه تولیدبذر رسمی و نگهداری از صنعت بذر غلات کشور است.