بیوتروریسم

بیوتروریسم، پدیده ای فراتر از باکتری ها و ویروس ها از زمان های دور به دلیل مزیت های موجود در استفاده از روش هایبیولوژیک برای مقابله با دشمنان چهدر حد یک شخص و چه در حد واحدهای نظامی و مردم شهرها، این روش ها موردتوجه قدرت های متخاصم بوده است. این روش ها در حالی که بدون سر و صدا و در خاموشی کامل اعمال می شوند قدرتتخریب کنندگی بسیار وسیع تری نسبت به تسلیحات مورد استفاده در جنگ ها و درگیری های کلاسیک دارند. اما امروزدیگر این نگاه به بیوتروریسم نمی تواند به عنوان بنیان نظری کاملی برای برنامه ریزان یک کشور محسوب شود .تعاریفسنتی ارائه شده از واژه بیوتروریسم نیز به نوعی همراهی کننده همین نگاه محدود به این پدیده بوده و سعی در نگه داشتنحدود آن صرفا در اعمال مربوط به سوء استفاده از عوامل میکروبی و ویروسی یا فرآورده های آنها به منظور ارعاب یاهلاکت انسان ها و نابودی دام ها یا گیاهان دارند. طبق یک تعریف سنتی بیوتروریسم عبارت است از ایجاد ترس و وحشت، بابهره گیری از عوامل بیولوژیک مختلف و جنگ افزار بیولوژیک نیز عبارت است از وسیله ای که به منظور انتشار عمدیارگانیسم های مولد بیماری یا فرآورده های آنها توسط غذا، آب، حشرات ناقل یا به صورت افشانه، به کار برده میشود.بیوتروریسم تعاریف سنتی را پشت سر گذاشته استبه طور کلی آنچه که از رسانه های بین المللی در مورد بیوتروریسمتبلیغ می شود این است که بیوتروریسم عملی مجرمانه است که در آن از تسلیحات بیولوژیکی و شیمیایی علیه شهروندانو غیرنظامیان استفاده می شود و عاملان این جرایم بیولوژیکی عمدتا از میکروارگانیسم هایی همچون باکتری ها، ویروس ها وقارچ ها یا از سموم ناشی از این میکروارگانیسم ها در تسلیحات، بمب و یا اعمال خود بهره می برند.بیوتروریسم دیگر محدودبه بمب های میکروبی نیستاما با روشن شدن ابعاد جدید بیوتروریسم، این پدیده اخیرا در سطح وسیعی در محافل پزشکی،بهداشتی، سیاست گذاری های بلند مدت دفاعی، کشاورزی و سطوح امنیت ملی کشورها مطرح گردیده است. رویکرد اخیرمعتقد است که اگرچه بیش از بیست جنگ افزار بیولوژیک شناسائی و طبقه بندی شده است؛ اما نگاه به پدیده بیوتروریسمنباید صرفا در محدوده به کارگیری این بیست عامل بیولوژیک بر علیه شهروندان کشورهای مختلف محدود بماند و زمانآن رسیده است که اعمال و رفتارهای سازماندهی شده برخی قدرت های اقتصادی و صنعتی را نیز در فهرست اعمالبیوتروریستی در نظر گرفت. نگاه جدید به پدیده بیوتروریسم از محدوده عملیات های تروریستی و نظامی خارج شده وهرگونه عمل برنامه ریزی شده ای را که به طور مستقیم یا غیر مستقیم سلامتی فردی و بهداشت عمومی شهروندان یک جامعه را در دراز مدت یا کوتاه مدت از طریق تهدید امنیت جسمی، غذایی و زیست محیطی آن جامعه به خطر بیاندازد؛نوعی بیوتروریسم می داند. با این نگاه، شهروندان کشورهای در حال توسعه همیشه در خطر اعمال بیوتروریستی کشورهایصنعتی و قدرت های نظامی بزرگ می باشند که گاهی در نتیجه عدم آگاهی شهروندان و برنامه ریزان و یا ضعف قوانین اینکشورها روی می دهد .در این نوع نگاه به بیوتروریسم، دیگر صرفا باکتری ها و ویروس ها نیستند که عامل حملهبیوتروریستی و تهدید تلقی می شوند. بلکه از لوازم آرایشی آلوده و ارزان قیمت گرفته تا داروهای ناشناخته ای که با بهایکم و تبلیغات وسیع ماهواره ای در اختیار مردم کشورهای جهان سوم قرار می گیرند؛ غذاهای حاصل از مهندسی ژنتیک کهتایید نشده و اثر آنها بر روی انسان بر روی مردم جهان سوم آزمون می شود، داروهای جدید کمپانی های بزرگ داروسازیکه به صورت هدیه به کشورهای جهان سوم فرستاده می شود، زباله های خطرناک که با نام اقلام مصرفی دست دوم بهکشورهای فقیر صادر می شوند، مکمل های غذایی حاوی مواد خطرناک جهت نابودسازی تدریجی سلامتی افراد، آلودهسازی بخش کشاورزی و دامی یک کشور (محصولات غذایی همواره در معرض سوء قصد عوامل تروریستی جهت نیل بهاهداف شوم هستند.بیوتروریسم به سه دسته تقسیم میشوند در این تقسیم بندی عوامل بیوتروریسم بر اساس قدرت گسترش در محیط و افرادو نیز شدت بیماریزایی آنها می باشد.دسته اول شامل میکرو ارگانیسم ها یا سمومی هستند که بیشترین خطر را برای جامعهو امنیت عمومی دارند زیرا،این عوامل به راحتی از فردی به فرد دیگر گسترش می یابند،این عوامل باعث مرگ و میر بالامی شوند و پتانسیل بالایی در به خطر انداختن بهداشت عمومی جامعه دارند، این عوامل ممکن است باعث وحشت عمومیو اخلال اجتماعی شوند و در برخورد با این عوامل نیاز به آمادگی و اقدامات خاص برای بهداشت عمومی لازم میباشد.دسته دوم شامل عواملی هستند که نسبتاً به آسانی گسترش می یابند،عوامل بیماریزایی نسبی و مرگ و میر پایین دارند و نیاز به ظرفیت های آزمایشگاهی خاص CDC و افزایش نظارت بر بیماری دارند.دسته سوم عواملی بیوتروریسم شامل عوامل پاتوژنی هستند که می توانند برای گسترش در سطح وسیع در آینده مهندسی شوند زیرا آنها به راحتی در دسترس هستند،به راحتی تولید و تکثیر می شوندو به صورت بالقوه خاصیت مرگ و میر بالا و خطر انداختن بهداشت را دارند.

کلیدواژه ها:

بیوتروریسم ، تسحیلات بیولوژیکی ، میکروارگانیسم ها ، مهندسی ژنتیک