اثرات تلقیح ریزوباکتریایی بر صفات جوانه زنی بذر گیاه دارویی و صنعتی استبرق

در جهان پیشرفته امروز تهدیدات بیوتروریسمی از جمله اگروتروریسم و مشکلات بیولوژیک ناشی از آن شامل مبارزه با آفات، بیماریهاو اقدامات قرنطینهای یکی از موارد جدی و خیلی مهم در تولیدات کشاورزی و منابع طبیعی است که بایستی با تکیه بر نقش پدافندغیرعامل همراه با آموزش و بستر سازیهای مناسب با شتاب هر چه بیشتر به مقابله با تهدیدات زیستی پرداخت. بدین منظور گونه مورد مطالعه، استبرق (.Calotropis procera Ait.) از تیره استبرقیان (Asclepiadaceae) درختچهای دائمی و چندساله که در بسیاری از نواحی گرم بیابانی جنوب غربی آسیا و ناحیه مدیترانه تا سواحل آفریقا همچنین در جنوب ایران پراکنش دارد. استبرق گونهای اقتصادی و منحصر به فردی است که در جنگل کاری و احیای اراضی تخریب یافته در مناطق خشک و بیابانی به خصوص در جنوب کشور نقش مهمی داشته و نیز دارای اهمیتهای صنعتی، پزشکی و مواد دارویی ویژهای میباشد. با توجه به حساسیت جوانه زنی بذر این گونه،تحقیق حاضر در صدد بهبود جوانهزنی آن با استفاده از میکروارگانیسمهای ریزوباکتریایی است. این آزمایش با 8 سطح تلقیحریزوباکتریایی (شاهد، سودوموناس، آزوسپریلوم، ازوتوباکتر، سودوموناس و آزوسپیریلوم، سودوموناس و ازوتوباکتر، آزوسپیریلوم وازوتوباکتر، ترکیب سودوموناس و آزوسپیریلوم و ازوتوباکتر) با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج تجزیه واریانسنشان داد که تلقیح ریزوباکتریایی اثر معنیداری بر صفات جوانه زنی در مقایسه با شاهد دارد. به طوریکه مقایسه میانگین دانکن، بیشترین درصد جوانه زنی و سرعت جوانهزنی را به ترتیب با تلقیح سودوموناس پوتیدا سویه 169 و آزوسپریلوم لیپوفروم سویه of، بالاترین شاخص بنیه بذر با تلقیح آزوسپریلوم لیپوفروم سویه of، بالاترین وزن تر ساقهچه و ریشه چه با تلقیح توأم سودوموناس و آزوسپیریلوم، بالاترین وزن خشک ساقچه و ریشهچه با تلقیح توأم آزوسپریلوم و ازوتوباکتر و نیز بیشترین طول ساقچه و ریشه چه با تلقیح آزوسپریلوم نسبت به سایر تیمارها و شاهد نشان داده شد.. بنابراین پیشنهاد می شود که از تلقیح میکروارگانیسم های ریزوباکتریایی به عنوان یکرهیافت نوین، در بهبود صفات جوانه زنی بذر گونه دارویی و صنعتی استبرق در راستای به فعلیت رساندن پدافند غیرعامل به منظورتولید نهال و جنگل کاری پایدار و دوستدار محیط زیست در مناطق خشک جنوب کشور به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

استبرق ، (.Calotopis procera Ait) ، ریزوباکتریایی ، جوانه زنی ، پدافند غیرعامل