چگونگی کاهش تنش های زنده و غیر زنده در گیاهان و ایجاد امنیت پایدار در تولیدات محصولات کشاورزی

براساس پیش بینی انجام گرفته جمعیت جهان تا سال 2025 به 8 میلیارد نفر خواهد رسید، این در حالی است که هر سال حدود 80 میلیوننفر به جمعیت دنیا افزوده می شود و 97 درصد افزایش جمعیت در کشورهای در حال توسعه رخ می دهد، بنابراین تا سال 2025 نیاز بهتولید 2 برابر غذا خواهد بود. این پدیده علاوه بر اعمال فشار به محیط زیست، امنیت غذایی کشورهای در حال توسعه از جمله ایران رابیشتر از سایر کشورها تحت تأثیر قرار خواهد داد.تنش های محیطی (خشکی، شوری، گرما، سرما، باد و غیره) مهم ترین عوامل کاهش دهنده محصولات کشاورزی در سطحجهان می باشند. براساس مطالعات به عمل آمده از بین عوامل مختلف تنش زای زنده و غیرزنده، خشکی به تنهاییباعث کاهش 45 درصد عملکرد محصولات زراعی می شود. بل حسن و همکاران ( 1996 ) نیز متوسط کاهشعملکرد سالانه در اثر خشکی در جهان را حدود 17 درصد ذکر کرده اند که تا بیش از 70 درصد در سال می تواند افزایش یابد. در ایرانتنش خشکی به عنوان مهم ترین تنش تأثیرگذار بر گیاهان زراعی معرفی شده است.محققان با انجام تحقیقات بر روی انواع گیاهان، بعضی از اثرات خشکی را شناخته و به دنبال انواع ساز و کارهای تحمل درگیاهان می باشند تا بتوانند با شناخت آنها و چگونگی اثرشان گامی در جهت حفظ عملکرد گیاهان زراعی در شرایط تنش بردارند. معرفیارقام محصولات کشاورزی متحمل به خشکی و استفاده از روش های زراعی مطلوب، امکان استفاده بهینه از اراضی واقع در مناطق خشکو نیمه خشک دنیا را بهبود بخشیده و موجب افزایش سطح زیرکشت و تولید با ثبات آنها خواهد شد. با افزایش کیفیت و کمیت محصول در شرایط کمبود آب و افزایش کارآیی استفاده از آب، گام مهمی در جهت خود اتکایی و رفع کمبود تولیدات گیاهی و پروتئینی مورد نیاز کشور برداشته خواهد شد.تنش خشکی در مناطق غرب آسیا و شمال آفریقا یکی از عوامل کاهش دهنده عملکرد محصولات کشاورزی می باشد. میانگینبارندگی سالانه کشور 240 میلی لیتر می باشد که جزء مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود. در کشور ایران نیز اقلیم خشکو نیمه خشک اغلب مناطق را تحت تأثیر قرار داده و خصوصاً خشکسالی های اخیر بر مشکل کم آبی افزوده است. در بین گیاهانزراعی لگوم های دانه ای از عمده ترین منابع پروتئینی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شوند و نقش عمده ای در اقتصاد این مناطق دارند (توماس و همکاران ، 2003).