تحول مفهوم آزادی در اندیشه سیاسی تامس هابز و جان لاک

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,419

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

PSTCONF04_022

تاریخ نمایه سازی: 6 شهریور 1399

چکیده مقاله:

در مقاله حاضر به بررسی تطبیقی آرا و نظرات دو تن از برجسته ترین فیلسوفان سیاسی دوران مدرن غرب یعنی تامس هابز وجان لاک خواهیم پرداخت. در این گفتار چند مفهوم اساسی و زیر بنایی را که نزد هر دو فیلسوف مشترک می باشد، موردتوجه و بررسی قرار خواهیم داد: مفاهیم، مقولات و مضامینی چون وضع طبیعی (state of nature)، قرارداد اجتماعی (social contract)، حاکمیت (sovereignty) و بالاخره مفهوم آزادی را با عنایت به مفاهیم و مقولات فوق الذکر بررسی و تحلیلخواهیم کرد. مفهوم وضع طبیعی نزد هابز با نگرش منفی و بدبینانه به انسان مورد تحلیل قرار گرفته است: انسان به عنوانموجودی خودخواه، خودپسند، که همواره به فکر منافع و مصالح شخصی و فردی خود و نزدیکانش است؛ تحت تاثیر و حرکتانگیزه ها و سائق هایی چون ترس، قدرت، شکوه، حرص و طمع قرار دارد. در وضع طبیعی مورد نظر هابز با برابری سیاسیهمگان سروکار داریم؛ چیزی به نام صحیح یا غلط، عادلانه یا ناعادلانه وجود ندارد. وضع طبیعی وضع جنگ همه علیع همهاست؛ زندگی بسیار کوتاه، شتابزده، بیرحمانه، ناخوشایند و مصبیت بار است در حالیکه نگرش لاک به وضع طبیعی، با نوعیحالت ایجابی و تلقی خوش بینانه و مثبت همراه است: وضع طبیعی نزد لاک مبین نیت خیر یا خیرخواهی، نوع دوستی،دگرخواهی، کمک و همراهی و مراقبت متقابل است. وضعیت صلح و مسالمت است نه جنگ و ستیز و درگیری. وضع طبیعیمورد نظر لاک توسط قانون طبیعت اداره و گردانده می شود، ولی وجود دولت ضرورت تفسیری معیارگونه و یکدست شده ازقانون طبیعت را ایجاب می کند.

نویسندگان

خشایار بوربوری

دانشجوی دکتری علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران