هیدرو کلیما و شبکه رودخانه های حوضه هامون، تهدید یا فرصت

منطقه مورد نظر جزیی از استان سیستان و بلوچستان بوده که با 8117 کیلومتر مربع مساحت در شمال شرقی این استان در موقعیت 30Ω،15 تا 30Ω،30 عرض شمالی و 00، 61Ω تا 61Ω،13 طول شرقی است. ضمنا سیستان با قدمت پنج هزار 67/2 درصد از اراضی کشاورزی استان را به خود اختصاص داده است. از دریاها و اقیانوسها فاصله زیادی داشته و فقط دریاچه هامون به صورت کمربندی در شمال آن قرار دارد که در هنگام پر آبی بر رطوبت و ذمای دشت موثر می باشد. تنها منبع آب دشت سیستان رودخانه هیرمند است که از کوههای هندوکوش و بابایغما در شمال غرب زابل سر چشمه گرفته و پس از طی مسیر 1050 کیلومتری، به در یاچه هامون به وسعت 4000 کیلومتر مربع وارد می شود.مقدار آبی که در هر ثانیه وارد سیستان می شود، 50 متر مکعب است و این هنگامی است که آب فرو نشسته به کمترین میزان میرسد ولی در مواقع عادی دبی سیلاب در هر ثانیه1500 تا 2000 متر مکعب می باشد. در صورتیکه هامون پر از آب باشد،حدود0/2 مساحت سیستان به عمق متوسط دو متر شامل می شود. در ترکها موجود در دشت سیستان که بر اثر حرکات تکنونیکی به وجود آمده است،آبها جریان یافته و به رودخانه های هیرمند،فراه رود و چند رود کوچک را می دهد.این رودخانه ها در انتها مسیر طبیعی شان به چاله های بزرگی ختم میشوند که در مجموع به آنها دریاچه هامون گویند. وسعت حوزه آبریز سیستان 182000 کیلومتر مربع است که 40% این حوزه در خاک ایران و 60% آن به کشور همسایه افغانستان تعلق دارد.

کلیدواژه ها:

هیدرو کلیما ، خشکسالی ، منابع آب ، کشاورزی ، منابع طبیعی ، شبکه رود خانه های حوزه هامون