بررسی آثار بیمه مسئولیت و پیوند آن با مسئولیت مدنی در نظام حقوقی ایران

ھدف از این پژوھش بررسی آثار بیمه مسئولیت و پیوند آن با مسئولیت مدنی در نظام حقوقی ایران می باشد. وجود بیمه، نظریه ھای مسئولیت مدنی را دچار تحول کرده و نظریه تقصیر تحت تاثیر بیمه تضعیف شده و بیمه نقش بسزایی در شکل گیری نظریه خطر داشته است. نظام ھای جبران بدون تقصیر، تحت تاثیر بیمه مطرح گردیده اند. بازدارندگی و جبران خسارت از کارکردھای اصلی مسئولیت مدنی ھستند که بیمه مسئولیت موجب تضعیف بازدارندگی و افزایش بی احتیاطی و بروز خطر رفتاری می شود؛ با این حال بیمه گران راھکارھایی را برای کاھش بی احتیاطی و خطر رفتاری بیمه به کار می گیرند. کارکرد جبران خسارت مسئولیت مدنی با وجود بیمه تقویت می شود بیمه مبتنی بر رویکردھای تعاون و توزیع ضرر و عدالت توزیعی است. وجود بیمه مسئولیت مدنی موجب تقویت این رویکردھا در حقوق مسئولیت مدنی شده است. در مقابل اصول و قواعد مسئولیت مدنی نیز بر انواع پوشش ھای بیمه ای و صنعت بیمه و بازار بیمه مسئولیت مدنی تاثیر می گذارد. تحلیل اقتصادی حقوق از مسئولیت مدنی حمایت می کند و کارایی آن را بیشتر از نظام ھای جبران بدون تقصیر می داند. در این تحلیل، مسئولیت مدنی، بیمه به عنوان ابزار جبران خسارت در مسئولیت مدنی است نه جایگزین آن. بیمه در حقوق مسئولیت مدنی حوادث رانندگی بیشترین تاثیر را گذاشته است. با افزایش حوادث رانندگی، بیمه مسئولیت در این حوزه، اجباری شد. مفھوم تقصیر در حوادث رانندگی از تقصیر اخلاقی به تخلف از مقررات راھنمایی و رانندگی تغییر یافت. الزامی شدن بیمه ھا و تعھدات قراردادی بیمه گر، ھمچنین تاسیس صندوق تامین خسارت ھای بدنی و درمان رایگان مصدومان حوادث رانندگی از جمله رویکردھای جبران گرای قانون بیمه اجباری مصوب 1395 محسوب می شوند.

کلیدواژه ها:

بیمه مسئولیت مدنی ، نظریه های مسئولیت مدنی ، بازدارندگانی ، جبران خسارت ، تقصیر