کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی درحوزه ی سلامت: مروری ساختار یافته بر مطالعات در ایران

مقدمه: سیستم اطلاعات جغرافیایی یا GISاز جمله فناوری های نوینی است که به ارتقای سلامت بیماران و سیاست گزاری و تصمیم گیری های صحیح در این حوزه کمک می کند. این مطالعه با هدف تعیین کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوزه ی سلامت در ایران به روش مرور ساختاریافته انجام شد.روش کار: در این مطالعه با استفاده از کلید واژه های از پیش تعیین شده، پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی و فارسی به صورت ساختار یافته مورد جستجو قرار گرفته و مقالاتی که از سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوزه ی سلامت استفاده کرده بودند بازیابی گردید. سپس با استفاده از فرم استخراج داده ای که روایی آن توسط متخصصان تایید شده بود، داده های مربوط به قابلیت های GIS استخراج شد. داده ها به شیوه ی توصیفی تحلیل و گزارش شد.یافته ها: در مجموع 119 مقاله بازیابی گردید که از این تعداد 33 مقاله مرتبط شناخته شده و توسط نویسندگان مورد بررسی قرار گرفت. حوزه ی موضوعی نیمی از مطالعات بیماری های غیرعفونی بود. سرطان (21%)، شایعترین بیماری است که توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی در ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج همچنین نشان داد که در هشتاد و پنج درصد مقالات از قابلیت تهیه نقشه و مکان یابی نرم افزار GIS استفاده شده است.نتیجه گیری: استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان نرم افزاری کاربردی در نمایش پراکندگی جغرافیایی بیماری ها و تولید داده های جغرافیایی و فضایی در ایران محدود بوده و در برخی موارد در مراحل ابتدایی است. بکارگیری قابلیت های این سیستم در دستیابی به داده ها و شواهد موجود در نظام بهداشت و درمان و تحلیل اطلاعات مربوطه، راهکاری ارزشمند در ارتقاء نظام سلامت خواهد بود.

کلیدواژه ها:

سیستم اطلاعات جغرافیایی ، سلامت ، جغرافیای پزشکی ، ایران