تحلیل لرزهای سد خاکی بر اساس زلزله های دور با استفاده از نرم افزار ABAQUS (مطالعه موردی: سد خاکی علویان)

امروزه سدهای خاکی از جمله فراگیرترین انواع سدها میباشند که تامین آب های شرب وکشاورزی را به عهده دارند و بهدلیل در اختیار داشتن مصالح خاکی مورد نیاز در اکثر مناطق، ساخت اینگونه سدها به لحاظ فنی و اقتصادی گزینهمناسبی میباشد. با توجه به لرزه خیزی کشور ایران، طراحی ایمن سد های خاکی در برابر زلزله حائز اهمیت است.سدهای خاکی بیش از سایر سد ها در معرض خطر تخریب در برابر زلزله می باشند و عواقب جبران ناپذیری را می تواندهمراه داشته باشد. بنابراین لازم است که در طراحی و مطالعه این نوع از سد ها در برابر نیروی های دینامیکی حداکثردقت را نمود. در این مقاله با توجه به اهمیت تحلیل دینامیکی سد خاکی، به بررسی رفتار سد خاکی علویان پرداختهشده است تا بتواند با نتایجی که از این بررسی بدست می آید کمکی در حوزه طراحی سدهای خاکی باشد. مولفه هایانتخاب شده بمنظورسنجش رفتار لرزهای سد خاکی بررسی میزان تغییر مکان افقی و قائم تاج سد در هنگام وقوع زلزلهمی باشد. روش کار بدین ترتیب میباشد که سد خاکی علویان به وسیله نرم افزار ABAQUS مدل سازی شده، سپس بااعمال زلزله به سد، رفتار آن در دو حالت مخزن خالی و پر با تغییر مقدار چسبندگی خاک هسته و مقدار زایه اصطکاکداخلی خاک هسته مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی و تحلیل لرزه ای سد خاکی علویانبیانگر کاهش تغییر مکان افقی بعد از افزایش چسبندگی در حالت مخزن خالی میباشد اما در حالت مخزن پر، نتایج دربعد تغییرمکان افقی، کاملا متفاوت با مخزن خالی به دست آمدند. در این حالت تغییر رفتار سد ملموس تر است و پوستهبالادست سد دچار حداکثر تغییر مکانهای افقی میشود و همچنین به علت فشارهای هیدرودینامیکی سد و مخزن درمحل تماس آب، ناپایداری و لغزش پوسته رخ می دهد. از سوی دیگر تحقیقات نشان دهنده آن می باشد که افزایشزاویه اصطکاک داخلی باعث کاهش مقدار تغییر مکان های افقی و قائم تاج سد می شود.

کلیدواژه ها:

سد خاکی ، تحلیل لرزه ای ، چسبندگی خاک هسته ، زاویه اصطکاک داخلی خاک هسته ، ABAQUS