بررسی سکه های عصر بیزانس مکشوفه از قلعه بختک لیلان

شهر لیلان واقع در ضلع جنوبی شهرستان ملکان با فاصله 160 کیلومتر از مرکز استان آذربایجان شرقی واقع شده است. قلعه تاریخی بختک واقع در شهر لیلان با بیش از 50 هکتار وسعت از بزرگترین محوطه های متعلق به دوره های اشکانی و ساسانی در استان آذربایجان شرقی می باشد. کشف 23 سکه طلای متعلق به دوره حکومت امپراطوری بیزانس در طی برنامه مرمتی دیواره ضلع غربی قلعه بختک لیلان بر اهمیت تاریخی این محوطه بزرگ افزود. قلعه تاریخی بختک به شماره ثبت 2780 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و اولین مطالعات باستانشناسی این مکان توسط آقای ولفرام کلایس به انجام رسیده است . در طی مطالعاتی که در جهت تاریخگذاری این سکه ها به انجام رسید مشخص گردید که این سکه ها متعلق به کنستانتین دهم (1067-1059) و رومانوس چهارم دیوژن امپراتور بیزانس (1068 تا 1071) می باشند(رومانوس چهارم از اشراف زادگان نظامی کاپادوکیه بود و مقام فرماندهی ارتش را در زمان کنستانتین دهم دوکاس در اختیار داشت .)، این تاریخ مصادف است با دوره حکومت سلجوقیان (1037 - 1194 میلادی) و عصر جنگهای بین دول سلجوقی و بیژانس که جنگ مشهور ملازگرد معاصر تاریخ ضرب این سکه ها می باشد. آن حادثه در 463 ق / 1071 م بین آلب ارسلان سلطان سلجوقی و رومانوس دیوگنس امپراتور بیزانس صورت گرفت و در نهایت پیروزی از آن آلب ارسلان گردید. این جنگ به خاطر اینکه در نزدیکی منطقه ملازگرد صورت گرفته است به نام جنگ ملازگرد مشهور گردیده است

کلیدواژه ها:

لیلان ، قلعه بختک ، سکه ، بیزانس ، کنستانتین دهم ، رومانوس چهارم ، جنگ ملازگرده