بررسی، مطالعه و تاریخ گذاری نسبی ظروف سنگی محوطه بی بی دوست دشت سیستان

ظروف سنگی به عنوان یکی از مصنوعات بشر همواره مورد توجه هنرمندان و صنعتگران بوده است. به همین سبب است که می توان از آن در راستای شناخت، توصیف و تفسیر تحولات فرهنگی۔ اجتماعی سود برد. تکنیک ساخت ظروف سنگی نیز به عنوان یک صنعت مهم در گذشته، بیانگر نکات مهمی از فرهنگ های پیشین است. در منطقه سیستان استفاده از ظروف سنگی سابقه ای طولانی داشته که تجارب آن طی قرون متمادی بین مردمان این سرزمین از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. محوطه بی بی دوست در اطراف شهر کوچک بنجار از توابع بخش مرکزی شهرستان زابل در منطقه سیستان در امتداد رودخانه نیاتک به صورت طولی در جهت شمال به جنوب واقع شده است. این محوطه با صدور مجوز از پژوهشکده باستان شناسی کشور در خرداد ماه سال 1395 مورد بررسی و گمانه زنی جهت تعیین عرصه و پیشنهاد حریم به سرپرستی نویسنده اول قرار گرفت. در خلال انجام این پروژه و بررسی سطحی صورت گرفته بر روی محوطه تعداد 35 قطعه ظرف سنگی ثبت و ضبط گردید. در این پژوهش کوشش بر آن است با مطالعه نمونه های ظروف سنگی جمع آوری شده از سطح محوطه نسبت به گونه شناسی و تاریخ گذاری نسبی آنها اقدام گردد. پس از مطالعه و گونه شناختی ظروف سفالی به دست آمده از این محوطه مشخص گردید که بازه ی زمانی استقرار در این محوطه سده های میانی اسلامی (5 تا 9 ه.ق) را در بر می گیرد. نتایج حاصل از مطالعات انجام شده از تکنیک ساخت ظروف سنگی با کیفیت، در سده های میانی اسلام در دشت سیستان خبر می دهد. با در نظر داشتن این مهم که هنوز گامی جدی در مطالعه ی ظروف سنگی دوران اسلامی منطقه سیستان برداشته نشده است، تحقیق حاضر بر آن است تا با انجام مطالعه علمی و روشمند، زمینه را جهت روشن نمودن بخشی از دوران اسلامی سرزمین سیستان فراهم آورد

کلیدواژه ها:

سیستان ، بی بی دوست ، گونه شناسی ، ظروف سنگی ، سده های میانی اسلام