اولویتبندی چالشهای پیش رو توسعه پایدار بخش کشاورزی در مناطق کویری با رهیافت AHP مطالعه موردی: خراسان رضوی، خراسان جنوبی و قم

کشاورزی مهمترین بخش در تامین مواد غذایی بوده و نقش و اهمیت آن در زندگی انسانها بهخوبی روشن و آشکار م یباشد . با رشد روزافزون جمعیت جوامع و کشورهای مختلف، مصرف مواد غذایی در حال افزایش است. تعریف فایو از کشاورزی پایدار عبارت است از: مدیریت و حفاظت از منابع طبیعی پایه و هدایت دگرگونی ه ایتکنولوژیکی و نهادی در راستایی که متضمن ارضای مستمر نیازهای انسانی نسلهای حاضر و آینده باشد ازاینرو هدف اصلی این مطالعه اولویتبندی و ارایه راهکار مناسب برای حل چالش های فرارو ی توسعه کشاورزی پایدار در مناطق کویری کشور است. بدین منظور چالشهای توسعه پایدار در چهار بخش اصلی اقتصادی، سیاسی، ساختاری و تکنولوژی موردبررسی قرار گرفت. جهت انجام این مطالعه تعداد 49 پرسشنامه از کارشناسان سازمان جهادکشاورزی در استانها ی موردمطالعه در سال 1395 تکمیل گردید و از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP (برای اولویتبندی چالش ها استفاده گردیده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که مشکلات اقتصادی، تکنولوژی، ساختاری و سیاسی به ترتیب در اولویت اول تا چهارم قرار گرفتند. که در بخش اقتصادی مولفه ها ی عدم مد یریت سیستم بازاریابی و عدم استفاده از الگوی کشت مناسب در منطقه از مهمترین چالشها در این بخش بودند. بنابراین با توجه به اهمیت بالای چالش عدم مدیریت سیستم بازاریابی پیشنهاد میگردد با شناسایی زنجیره عرضه محصولات کشاورزی و حذف واسطههای ناکارا به افزایش سهم دریافتی کشاورزان از پرداختی مصرفکنندگان از طریق قانون گزاری در میادین میوه و ترهبار کمک شود. و همچنین برای حل مشکل عدم استفاده از الگوی کشت مناسب در منطقه پیشنهاد میگردد اقدام به شناسایی محصولات با مزیت در استان و مزیت دار کردن محصولات بومی منطقه از طریق افزایش راندمان نهادههای کشاورزی گردد.

کلیدواژه ها:

اولویتبندی ، توسعه پایدار ، مناطق کویری ، کشاورزی ، رهیافت AHP