همبستگی تغییرات خصوصیات مورفولوژیکی و شاخص های فیزیولوژیکی مرتبط با عملکرد راتون برنج در حوضه جنوبی دریای خزر

مطالعه اثر متقابل بین موجودات و عوامل محیطی در سیستم های اگرواکولوژی نیازمند توجه همه جانبه عوامل محیطی اثرگذار بر موجود زنده می باشد. مدل های گیاهی زراعی برای تلفیق دانش تحقیقاتی حاصل از مطالعه فرآیندها و جنبه های مختلف گیاه زراعی بسیار با ارزش هستند. در واقع، مدل ها ممکن است تنها ابزاری باشند که با استفاده از آن ها می توان فرآیندهای مختلف را که محققان فیزیولوژی و اکولوژی گیاهان زراعی به طور جداگانه مطالعه کرده اند، تلفیق کرد. از مدل های شبیه سازی گیاهان زراعی به صورت موفقیت آمیزی برای ارزیابی توان ( پتانسیل ) تولید منطقه ای، خلأ عملکرد، یعنی اختلاف عملکرد بین عملکرد بالقوه قابل حصول و عملکرد کشاورزان و دلایل آن استفاده شده است. در این تحقیق به منظور بررسی همبستگی تغییرات خصوصیات مورفولوژیکی و شاخص های فیزیولوژیکی مرتبط با عملکرد راتون برنج در حوضه جنوبی دریای خزر، آزمایشی در سال زراعی 1394 در چهار منطقه جغرافیایی نواحی جنوبی دریای خزر اجرا گردید. مناطق با ارتفاع 10/8 متر از سطح دریا ( کله بست)، 29/8 متر از سطح دریا (لاله آباد)، 20/22 متر از سطح دریا (گتاب) و 38/95 متر از سطح دریا (تشتون) انتخاب گردیدند. صفاتی از قبیل عملکرد دانه، بیوماس روز برداشت، پنجه، ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ با استفاده از روابط همبستگی ریاضی با فرمول بندی ریشه میانگین مربعات خطا و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داده است که برآورد مقادیر عملکرد دانه شبیه سازی شده در مناطق مختلف با مقدار بیش از 0/05 در سطح احتمال 95 درصد اختلاف معنی دار با مقدار اندازه گیری شده ندارد. ضریب تبیین برای داده های واسنجش برآورد برابر 0/79 و برای داده های اعتبار سنجی مدل برابر 0/8 بوده است. درص خطای نسبی در مناطق مختلف در محدوده بین 4- و 17 بوده است. با توجه به نتیج به دست آمده از داده های حاصل از واسنجی و اعتبارسنجش، مطلوب ترین خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در محصول راتون منطقه گتاب حاصل گردیده است.

کلیدواژه ها:

شبیه سازی ، فیزیولوژی ، همبستگی ، راتون ، برنج