برآورد میزان تبخیر - تعرق وبرنامه ریزی آبیاری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

در یک کشور خشک و نیمه خشک مانند ایران، ابیاری از عملیات بدیهی وضروری به شمار میرود بهطوریکه آب آبیاری یکی از مهمترین عوامل توسعه کشاورزی یک منطقه بوده و نقش مهمی در مدیریت منابع آبی ایفا می کند. در حقیقت برآورد نیاز آبی گیاهان به منظور مدیریت و برنامه ریزی آبیاری از ملزومات طراحی بهینه یک سیستم آبیاری و دستیابی به عملکرد مناسب است. فلذا روش های مختلفی جهت تخمین تبخیر – تعرق وجود داشته که می توان به روش های مستقیم و محاسباتی اشاره نمود. بنابراین وجود اطلاعات دقیق درباره نیاز آبی گیاهان بعلت افزایش درخواست آب از یک سو ومحدودیت های منابع آب از سوی دیگر در زمینه کشاورزی ضروری به نظر میرسد. هدف از این مطالعه مدل نمودن چهارچوبی بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی به منظور تخمین آب مصرفی در کشاورزی، توسعه روشهایی برای بدست آوردن پارامترهای توزیع مکانی و خودکار نمودن تخمین مصرف ابی گیاه برای هر منطقه بر مبنای روشهای سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. در این راستا از ابزار ArcET در جهت برآورد اهداف فوق استفاده شده است. ورودی های این ابزار شامل اطلاعات پوشش گیاهی و کاربری اراضی، داده های هواشناسی مانند بارندگی و دما، ضریب گیاهی، توزیع امکانات آبیاری و تقسیم بندی منطقه مورد نظر بوده و خروجی ها شامل نقشه های تبخیر – تعرق، راندمان و عمق آب ابیاری می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که ArcET ابزار مدیریتی مناسبی به خصوص در سطح کلان جهت برنامه ریزی آبیاری بوده و این امکان را فراهم می سازد که با صرف وقت و هزینه کمتر با دقت مطلوبی در پروژه های آبیاری استفاده گردد.

کلیدواژه ها:

تبخیر - تعرق ، راندمان ابیاری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، عمق آب و آبیاری و ArcET