مفهوم آموزش و محیط های آموزشی در سده های نخستین اسلامی

تعلیم و تربیت یکی از بنیادهای جامعه بشری بوده و همواره در زندگی انسان حایز اهمیت می باشد. اندیشمندان و متفکران در دوره های مختلف تاریخی به این مهم پرداخته و با بیان شیوه ها و راهکارهایی سعی در رشد و تعالی جامعه داشته اند. آگاهی از شیوه ها و اهداف تعلیم و تربیت نیازمند شناخت آراء تربیتی اندیشمندان و فیلسوفان بزرگ، به ویژه اسلامی است. در این پژوهش تلاش شده است تا با تحقیق در اندیشه های این اندیشمندان گرانمایه، به اهمیت انسان و جامعه و تعلیم و تربیت ازنظر ایشان پرداخته و همچنین مراحل تعلیم و تربیت، متون و مواد آموزشی، شیوه های تعلیم و تربیت، رابطه استادشاگردی، آموزش و محیط های آموزشی در سده های نخستین اسلامی، از منظر ایشان بیان شود. این پژوهش با مطالعه منابعی ازجمله کتابها، پایان نامه ها، مجلات، مقالات و پژوهشها و تحقیقات مرتبط با موضوع با استفاده از روش تحلیلی - تطبیقی تدوین شده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد از منظر اندیشمندان بزرگی چون فارابی، ابنسینا، ابن مسکویه و ... مهمترین واصلی ترین هدف تعلیم و تربیت، رسیدن فرد و جامعه به سعادت و کمال می باشد. کسب اعتدال و میانه روی و کسب فضایل اخلاقی نیز از مهمترین اهداف تعلیم و تربیت از دیدگاه این دانشمندان بزرگ است. و همچنین آراء فلسفی و موضع عقیدتی ایشان در باب تعلیم و تربیت ، اهمیت سازمان و شیوه تدریس، رابطه استاد و شاگرد و تاثیرات آنها بر شکل گیری گونه های مختلف مراکز آموزشی، از مساجد تا مدارس موردتوجه بوده است.

کلیدواژه ها:

تعلیم و تربیت ، آراء تربیتی ، دانشمندان سده های نخستین ، محیط های آموزشی