مکانیابی جایگاه اسکان موقت پس از زلزله با استفاده از روش AHP با استفاده از GIS (مطالعه موردی شهرستان بابلسر)

با توجه به رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی وقوع حوادث طبیعی مانند زلزله میتواند خسارات و تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه شهرها و کشور را دچار وقفه نماید. ضرورت مکانیابی مناسب برای احداث اردوگاه های اسکان موقت در برابر این پدیده، به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری و برنامهریزی کالبدی محسوب میشود. در این مقاله برای مکانیابی جایگاه اسکان موقت پس از زلزله از روش AHP در محیط GIS استفاده شده است. در این راستا، اولین گام شناسایی میزان آسیبپذیری اجزا و عناصر شهری و تحلیل و ارزیابی آن با استفاده از مدل موجود در این زمینه میباشد که بتوان معیارهای اثرگذار بر مکانیابی بهینه اسکان موقت را مورد شناسایی قرار داده و با مشخص کردن این معیارها، مناطقی از شهرستان بابلسر را به اماکنی برای اسکان موقت پس از اثرات زلزله اختصاص داد. بر این اساس در چارچوب روش تحقیق توصیفی -تحلیلی، پس از مشخص شدن معیارهای موثر در امر مکانیابی مساکن موقت که از پیشینه مرتبط با تحقیق و با توجه به محدوده مورد مطالعه و اطلاعات و داد ه ها ی قابل دسترس گزینش گردید، اقدام به وزن دهی معیارها و شاخصهای مورد مطالعه طبق نظر کارشناسان خبره مدیریت بحران و با استفاده از تکنیک مقایسه زوجی و نرم افزار Expert-choice میشود. در نتیجه مقایسات زوجی، معیار فاصله از گسل با مقدار 0/429 به عنوان مهمترین عامل معرفی شد و نزدیکی به مراکز درمانی به عنوان ضعیف ترین معیار در مکانیابی اسکان موقت تشخیص داده شده اند. در ادامه نتایج بدست آمده 0/48 درصد مناطق شهرستان بابلسر، مناطقی کاملا نامناسب برای اسکان موقت بوده و تنها 0/058 درصد 1331220 )متر مکعب) از مناطق این شهرستان، مکان هایی کاملا مناسب در زمینه تخصیص اسکان موقت میباشد. این مقدار نشان دهنده این مسیله است که شهرستان بابلسر دارای محدودیت محل در جهت احداث مناطق اسکان موقت پس از وقوع زلزله میباشد.

کلیدواژه ها:

مکانیابی ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، اسکان موقت ، شهرستان بابلسر