بررسی و تحلیل کمی و کیفی روند اشتغال و بیکاری با استفاده از محاسبات بازار کار و مدل ضریب مکانی (LQ)مورد شهرستان خواف طی دوره های 1385-90

مبحث اشتغال و پیچیدگیهای آن در جامعه امروز ایران توجه بسیاری از دولتمردان، کارشناسان از ارکان توسعه هر منطقه محسوب میشود. توسعه زمانی تحقق مییابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری علاوه بر اتلاف منابع انسانی، مسایل و مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به همراه دارد. اتلاف منابع به ویژه بیکاری نیروی انسانی دوره گذر توسعه را به یک دوره فرسایشی بدل مینماید و دامنه فقر را در جامعه گسترش میدهد. در این پژوهش سعی شده با رویکرد توصیفی، تحلیلی و علی و استفاده سالنامه آماری استان خراسان رضوی و مستندات مرکز آمار کشور، به بررسی، تحلیل و مقایسه روند اشتغال و بیکاری شهرستان خواف به لحاظ شاخصهای جمعیت 10 ساله و بیشتر (سن فعالیت اقتصادی)، جمعیت فعال و غیر فعال، شاغل و بیکار، تغییرات محاسبات بازار کار شهرستان طی سه دوره 90-65) )، میزان شاغلین بخشهای عمده فعالیت اقتصادی و همچنین شناسایی بخشهای پایه و غیر پایه اقتصادی با استفاده ضریب مکانی طی دو دوره 1385-90 پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان میدهد که نرخ بیکاری در شهرستان خواف در دوره 1390 نسبت به 1375، حدود 0/014درصد و میزان هر یک از شاخصهای جمعیت 10 ساله و بیشتر، نرخ بیکاری، به ترتیب 1 درصد کاهش و 1 درصد افزایش داشته است. همچنین نتایج مدل بازار کار حاکی از آنست مهاجرپذیری شهرستان خواف، تابع مازاد شغل در منطقه بوده است و در شهرستان خواف، تغییرات نیروی کار((DL بیش از آنکه وابسته تغییرات عرضه طبیعی نیروی کار (DN)باشد، وابسته به نرخ مشارکت (DA)میباشد. یافته ها همچنین نشان دهنده افزایش ضریب مکانی در بخش خدمات و کاهش آن در بخشهای صنعت و خدمات در دو دوره مورد بررسی است؛ بنحوی که تنها بخش کشاورزی در گروه پایه اقتصادی قرار گرفته و ضریب مکانی بیشتر 1 را دارد و بخش صنعت با ضریب مکانی مساوی با 1، خودکفاست و بخش خدمات با ضریب مکانی کمتر از 1، در گروه غیرپایه واقع شدهاند.

کلیدواژه ها:

محاسبات بازار کار ، ضریب مکانی ، اشتغال ، بیکاری ، شهرستان خواف