نگاهی به برنامه ای توسعه

نزدیک به شصت سال از زمان شروع بکارگیری فنن برنامه ریزی در فرآیند توسعه ایران می گذرد. طی این مدت حجم عظیم منابع مادی و انسانی کشور و فرصت های چشمگیر تاریخی از هزینه های با ارزشی بوده که جامعه برای دستیابی به توسعه پرداخت نموده است. اکنون با گذشت این مدیت زمان نسبتا طولانی و سرنوشت ساز با وجود تحولات مهم داخلی و خارجی ، کشورمان به منظور ورود به عرصه جهانی بیش از هر زمان دیگری به تدبیر ، تامل و خردورزی نیاز دارد. سابقه برنامه ریزی در ایران به سالها پس از جنگ جهانی دوم باز می گردد. اولین لایحح برنامه عمرانی کشور که مقدمات ان از سال 1325 هجری شمسی آغاز شده بود در سال 1327 به تصویب مجلس شورای ملی رسید. در سالهای قبل از انقلاب پنج برنامه توسعه به مرحله اجرا درآمد. بعد از پیروزی انقلاب نیز علیرغم ناکید قانون اساسی بر لزوم برنامه ریزی اولین برنامه توسعه در ستا 1368 به تصویب رسید و تابحال سه برنامه در طول ساهای پس از انقلاب اجرا شده است و اکنون در اولین سال اجرای برنامه چهارم توسعه می باشیم برنامه چهارم توسعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در شرایطی آغاز شد که تاکنون سه برنامه اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی پیشین با محورهای بازسازی ، تعدیل اقتصادی و ساماندهی اقتصادی طراحی و تقریبا اجرا شده است. قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشور برخاسته از سند چشم انداز توسعه کشور در 20 ساله پیش روی می باشد ، مهمتریم ویژگی برنامه چهارم توسعه کشور ، انگای آن به چشم انئاز بلند مدت کشور و سیاست های کلان تصویب شده توسط مقام معظم رهبری می باشد. همچنین از دیگر ویژگی های برنامه چهارن که بیشتر به فرآیند تهیه و تنظیم آن مربوط می شود سه سطحی بودن این برنامه است. که قانون برنامه سطح اول آن به شمار می آید. سطح دوم برنامه دربرگیرنده سندهای ملی توسعه بخشی ف فرابخشی و استانی و سح سوم مرحله تهیه و تنظیم آیین نامه های اجرای و مدیریت اجرای سندهای توسعه است که تسهیل کننده اجرای احکام برنامه می باشد. تدوین سند توسعه استانی در کنار سند توسعه ملی و سند فرابخشی طرح آمایش سرزمین از برنام های اجرا شده ایست که شاکمل شاخص های هدف کمی ، اصلی ترین قابلیت های توسعه ، عمده ترین تنگناهای توسعه ، مسایل اساسی استان ، هدفها و راهبردهای بلند مدت می باشد. اسناد ملی توسعه استانهای کشور شامل اصلی ترین قابلیت های توسعه ، عمده ترین تنگناها و محدودیت های توسعه ، مسایل اساسی استان ، هدفهای بلند مدت و راهبردهای بلند مدت توسعه و شاخص های هدف کمی می باشند که در برنامه چهارم توسعه تعیین می شوند. یکی از موضوعات بسیار مهمی که در برنامه چهارم توسعه کشور مطرخ است تغییر مسیر اقتصاد دورنگرا به اقتصاد برونگرا است در زمانی که حرکت به سمت جهانی شدن در جهت تعامل هر چه بیشتر با دنیای خارج یکی از ضرورت های اساسی برنامه چهارم توسعه کشور می باشد این مهم باید به صورت مورد توجه قرار گیرد. این مهم نیازمند آن است که فرآیند توسعه اقتصادی ، اجتماعی با رویکردی راهبردی نسبت به تشخیص شرایط جدید بین المللی و همچننی با نگرش به مهمترین مسائل و تنگناهای اقتصاد ملی مسیر انجام تحولات ساختاری و پاسخگویی به ازامات رشد و توسعه کشور را هموار سازد. به گفته یکی از بزرگان علم اقتصاد : یک برنامه توسعه پایدار ددغه اش این است که تا چه میزان می تواند مردم را خود راهبر بکند. مردم خود راهبر یعنی مردمی که حق و حقوق خودشان را می فهمند و از آن صیانت می کنند. نظام ف دولت ، قوه مقننه ، مجریه و کلیه نظام افتخار دارند که به خوبی می خواهند از حق مردم دفاع و صیانت بکنند و موجبات زایش و بالندگی حق مردن را فرام سازند. برنامه توسعه افتخارش این نیست که به چه میزان می تواند پایداری و قدرت لازال مردم را همراه خود داشته باشد. شما می توانید ارز و یال را از ما بگیرید ولی قدرت مدم را به ما بدهید. با قدرت مردم می توان کوهها را جابجا نمود و موجبات توسعه کشور را فراهم ساخت.