ارتباط بین پایداری خاکدانه ها و برخی از ویژگی های خاک و اقلیم

پایداری خاکدانه های خاک یکی از مهمترین خصوصیات فیزیکی خاک است. بسیاری از عوامل و ویژگی های ذاتی خاک،بر پایداری خاکدانه ها اثر دارند. این پژوهش با هدف شناخت مهمترین عوامل موثر بر پایداری ساختمان خاک های سطحیدر چهار منطقه با اقلیم متفاوت (شامل؛ استان زنجان با اقلیم نیمه خشک فرا سرد، استان قزوین با اقلیم نیمه خشک سرد،استان گیلان با اقلیم معتدل مرطوب خزری و استان اردبیل با اقلیم سرد کوهستانی) انجام شد. 20 نمونه مرکب خاک ازعمق 30-1 سانتیمتری جمع آوری گردید. برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با استفاده از روشهای رایج آزمایشگاهی اندازه گیری شد. برای ارزیابی پایداری خاکدانه ها از روش الک تر استفاده شد که نتایج آن با شاخص میانگینوزنی قطر (MWD) خاکدانه ها بیان گردید . براساس نتایج حاصل از همبستگی بین شاخص پایداری ساختمان و ویژگی هایخاک؛ مقدار ماده آلی، درصد رس و ظرفیت تبادل کاتیونی از مهمترین عوامل در تشکیل و پایداری خاکدانه ها در همهمناطق بوده و درصد سدیم تبادلی و شوری خاک از جمله عوامل مهم مخرب خاکدانه ها در همه مناطق به شمار می روند. بهطور کلی ساختمان خاک های مناطق نیمه خشک استانهای زنجان و قزوین نسبت به مناطق مرطوب و سرد کوهستانیاستانهای گیلان و اردبیل، ناپایدار و فرسایش پذیر هستند.

کلیدواژه ها:

اقلیم ، الک تر ، پایداری ساختمان خاک ، درصد سدیم تبادلی ، ماده آلی ، میانگین وزنی قطر خاکدانه