همبستگی و تجزیه علیت صفات با عملکرد دانه در ژرم پلاسم بین المللی سورگوم

به منظور تعیین ضرایب همبستگی و تجزیه علیت صفات با عملکرد دانه سورگوم، 21 نمونه از ژرم پلاسم خارجی سورگوم دانه ای در مزرعه پژوهشی جنوب استان کرمان و منطقه جیرفت در قالب طرح آگمنت با سه شاهد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در ژنوتیپ های سورگوم دانه ای، با صفات ارتفاع بوته، تعداد پانیکول، تعداد دانه در پانیکول، شاخص برداشت و وزن دانه در تک بوته همبستگی مثبت و معنی داری داشت.بر اساس نتایج به دست آمده، ارتفاع بوته دارای اثر مستقیم و مثبتی معادل 0/13 بر عملکرد دانه بود. در این میان، اثرات غیرمستقیم آن با صفاتی نظیر ارتفاع بوته به میزان 0/21 و وزن هزار دانه به میزان 0/10 منجر به حصول همبستگی مثبت و معنی دار کل 0/48 شد. تعداد پدانکل با اثر مستقیم 0/39 و اثر غیرمستقیم 0/70 از طریق ارتفاع بوته، اثر کل برابر یا 0/48 بر عملکرد دانه داشت. اثر غیرمستقیم سایر صفات از طریق تعداد پدانکل بر عملکرد دانه ناچیز بود. اثر مستقیم تعداد دانه در پدانکل بالا و برابر با 0/73 بوده و با جمع اثرات غیرمستقیم ناچیز سایر صفات، اثر کل برابر با 0/79 بر عملکرد دانه داشت. وزن دانه در بوته اثر مستقیم ناچیزی بر عملکرد دانه داشته و با اثرات بزرگ غیرمستقیم ناشی از دو صفت تعداد پدانکل (0/19) و تعداد دانه در پدانکل (0/54) اثری برابر با 0/97 بر عملکرد دانه داشت. بر اساس نتایج تجزیه علیت، ارتفاع بوته، تعداد پانیکول و وزن هزار دانه، بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه داشتند.

کلیدواژه ها:

تجزیه علیت ، سورگوم ، عملکرد دانه ، ضرایب همبستگی