مقایسه شاخص‎های بارش استاندارد شده و شناخت خشکسالی برای ارزیابی وضعیت خشکسالی در استان اردبیل

تشخیص خشکسالی و نظارت بر آن بسیار مشکل است. خشکسالی فرآیندی تدریجی است، به طوری که اثرات آن در ابتدا قابل مشاهده نیست، اما در آینده اثرات مخرب آن ظاهر می گردد. هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت خشکسالی در ایستگاه‎های هواشناسی اردبیل در دوره سی ساله 1987 تا 2016 می باشد. به این منظور مقادیر پارامترهای میانگین بارندگی ماهانه، میانگین دمای حداقل حداکثر و متوسط، سرعت باد، رطوبت نسبی و ساعات آفتابی برای سال های 1987 تا 2016 جمع آوری شد. سپس برای همه ایستگاه‎های مورد مطالعه، خشکسالی براساس دو شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص شناخت خشکسالی (RDI) و در مقیاس فصلی محاسبه شد. به‎منظور محاسبه تبخیر و تعرق از روش فائو-پنمن-مانتیث استفاده شد. در گام بعدی نمودار مقادیر شاخص‎های خشکسالی و فراوانی نسبی طبقات خشکسالی در دوره مورد مطالعه و در مقیاس فصلی رسم شد. همچنین همبستگی میان مقادیر شاخص‎های بارش استاندارد شده و شاخص شناخت خشکسالی بررسی شد. نتایج نشان داد هر دو شاخص تقریبا وضعیت خشکسالی را مشابه برآورد کردند و همبستگی معنی داری (0/99-0/66) بین مقادیر دو شاخص وجود دارد. همبستگی دو شاخص در فصل تابستان بیش از سایر فصل‎ها است. همچنین براساس نتایج فراوانی نسبی طبقات خشکسالی در مقایسه بین دو شاخص خشکسالی متفاوت است.

کلیدواژه ها:

اردبیل ، تبخیر و تعرق ، ترسالی ، خشکسالی