کاربرد نشانگرهای EST-SSR در تعیین ساختار ژنتیکی تودههای بومی و ارقام اصلاح شده جو و تمایز آنها

جو یکی از مهمترین غلات زراعی با تعداد زیادی رقم و ژنوتیپ در سراسر جهان است. برآورد سطح تنوع ژنتیکی درون و بین جمعیتهای جو گامی ضروری جهت نگهداری منابع ژنتیکی و توسعه استراتژیهای آتی جهت اصلاح آن محسوب میشود. نشانگرهای مولکولی ابزارهای کارآ برای بررسی تنوع و ساختار ژنتیکی ژرمپلاسمهای گیاهی هستند. امروزه دسترسی به تعداد زیادی از توالیهای بیان شونده نشانمند EST ها نشانگرهای EST-SSR را به دلیل هزینه پایین تولید آنها، همبارز بودن و تکرار پذیری بالا، به نشانگرهای قدرتمند تبدیل کرده است. در مطالعه حاضر برای بررسی تنوع ژنتیکی 144 توده بومی و رقم تجاری جو از مناطق مختلف جهان از 22 EST-SSR استفاده شد که 21 نشانگر چندشکلی نشان دادند. در مجموع 87 الل با تعداد 2 تا 9 و با میانگین 4/14 الل به ازای هر جایگاه تکثیر گردید. تنوع ژنی از 0/24 GBM1212 تا 0/86 SCSSR09398 با میانگین 0/58 متغیر بود. حداکثر و حداقل میزان اطلاعات چند شکلی PIC به ترتیب مربوط به نشانگرهای SCSSR09398 0/84 و GBM1212 0/23 با میانگین 0/52 بود. تجزیه خوشهای براساس الگوریتم Neighbor Joining و ضریب فاصله Kimura-2 Parameters ژنوتیپهای مورد مطالعه را به 5 گروه منتسب کرد. برای تفکیک واریانس مولکولی کل به اجزای بین و درون گروهی از تجزیه واریانس مولکولی AMOVA استفاده شد که واریانس درون گروهی 0/88 سهم بیشتری در تبیین واریانس کل در مقایسه با واریانس بین گروهی 12% داشت.

کلیدواژه ها:

ارقام اصلاح شده ، جو ، تودههای بومی ، ساختار ژنتیکی ، نشانگرهای ، EST-SSR