بررسی تنوع ژنتیکی توده بومی و 17 رقم مختلف لوبیا با استفاده از نشانگرهای مولکولی CBDP،ISSR و SCOT

این پژوهش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی 1 توده بومی و 17 رقم لوبیا (Phaseolus Vulgaris L). در پاییز 1396 در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه انجام شد. بدین منظور بذرها کشت شده و استخراج DNA از برگ با روش CTAB صورت گرفت. تجزیه مولکولی با استفاده از 5 آغازگر برای هریک از نشانگرهای CBDP، SCoT و ISSR برروی ارقام مورد مطالعه انجام شده و الگوی نواری مناسب و چندشکل DNA برای همه ارقام بررسی شد. امتیازدهی الگوی نواری سه نشانگر در ارقام مورد مطالعه، به صورت صفر (عدم وجود نوار) و یک (وجود نوار) انجام و از نرم افزار آماری NTSYS برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد. تجزیه کلاستر به روش UPGMA و بر اساس ضرایب تشابه دایس انجام شد. نتایج نشان داد که هر 15 آغازگر الگوی نواری چندشکل و قابل امتیازدهی ایجاد کردند. بیشترین تعداد باند در بین ارقام مورد بررسی، توسط نشانگر ISSR شناسایی شد. نشانگرهای CBDP و ISSR بیشترین متوسط تعداد باند چندشکل، نشانگر CBDP بالاترین میانگین درصد چندشکلی کل، نشانگرهای CBDP و SCOT بالاترین میزان اطلاعات چندشکلی (PIC)و نشانگر CBDP بیشترین شاخص نشانگر (MI) را داشتند. نشانگر CBDP نسبت به دو نشانگر ISSR و SCOT در بررسی های روابط ژنتیکی لوبیا، کارایی بهتری داشت. تجزیه خوشه ای بر اساس داده های مولکولی،ارقام را در 4 گروه قرار داد که توده بومی با ارقام چشم بلبلی محلی، سفید پاک و سیاه KS-10003 در یک گروه قرار گرفت و بیشترین شباهت بین توده بومی با رقم چشم بلبلی محلی مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

لوبیا ، تنوع ژنتیکی ، نشانگر مولکولی