کشاورزی قراردادی، راهی به سوی توسعه پایدار کشاورزی

یکی از موانع دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی در بخش زراعت، به کارگیری الگوهای کشت غیر اصولی توسط کشاورزان می باشد. در برخی از مناطق کشاورزی، با وجود امکان کشت بسیاری از محصولات زراعی، کشاورزان تنها به کشت یک یا دو محصول اکتفا می نمایند. همین امر موجب بهره وری پایین مزارع، از بین رفتن حاصلخیزی خاک، شیوع و طغیان برخی آفات و امراض گیاهی، کاهش درآمد، بیکاری و ... در این مناطق می شود. این در حالی است که یکی از مهمترین موانع در تصمیم گیری کشاورزان جهت کشت محصولات جدید در مزارع، عدم وجود بازار و قیمت تضمینی خرید آن محصول می باشد. علاوه بر این، عدم آگاهی از نحوه تولید محصولات جدید نیز برخی از کشاورزان را از تولید محصولات جدید منصرف می سازد. کشاورزی قراردادی یکی از راهکارهایی است که می توان در راستای ترغیب کشاورزان جهت ایجاد تنوع در الگوی کشت، از آن بهره گرفت. این مطالعه که به صورت کیفی انجام گردید، با هدف بررسی دلائل انتخاب محصولات قراردادی توسط کشاورزان، نقشی را که کشاورزی قراردادی در راستای تشویق کشاورزان به کشت محصولات جدید دارد، روشن می سازد . این مطالعه در دهستان میاندربند انجام شد که برخی از کشاورزان در لابلای کشت های مرسوم منطقه به تولید دو محصول گوجه فرنگی و چغندرقند به صورت قراردادی نیز مبادرت می ورزند. نتایج این بررسی نشان داد عمده ترین دلائل کشت محصولات قراردادی توسط کشاورزان که غالبا3 جزء خرده مالکین هستند، شامل افزایش درآمد، ایجاد اشتغال، خرید تضمینی محصول با قیمت مشخص، ارائه خدمات توسط شرکت ها به کشاورزان و ایجاد تنوع در الگوی کشت آنها می باشد. توصیه می شود دولت با فراهم آوردن زمینه مشارکت بخش خصوصی و با کشف استعدادهای تولید محصولات پرارزش در مناطق مختلف، به توسعه و راه اندازی نظام های کشاورزی قراردادی که گامی به سوی توسعه پایدار کشاورزی می باشد، کمک نماید.

کلیدواژه ها:

کشاورزی قراردادی ، زراعت ، توسعه پایدار