پیامدهای افزایش تابش نورUV-Aدر محیط بر تولید برخی از ترکیبات فنلی گیاه دارویی رزماری

در فرآیندهای مربوط به سازگار شدن گیاهان به انواع تغییرات محیطی، کیفیت و کمیت متابولیت های ثانویه تولید شده در گیاه، دستخوش دگرگونی می گردد. برخی از این فرآورده های ثانویه گیاهی (مواد موثره) دارای ویژگی های دارویی بوده که می توانند برای سلامتی انسان سودمند باشند. در پژوهش حاضر، اثرات نور فرابنفش از نوع UV-A با طول موج 360 نانومتر بر محتوای برخی ترکیبات فنلی گیاه دارویی و معطر رزماری (Rosmarinus officinalis L.) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، در یک آزمایش گلخانه ای، گیاهان به مدت 40 روز، هر روز به مدت 1، 2 و 4 ساعت توسط نوردهی اشعه فرابنفش تیمار شدند. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، بیشترین غلظت کارنوزیک اسید، رزمارینیک اسید، وانیلیک اسید، کافئیک اسید و نارینجنین (به ترتیب 01/14 ، 3/5 ، 040/0، 058/0 و 37/1 میلی گرم در گرم وزن تازه) در گیاهان تحت تیمار تابش به مدت 4 ساعت به دست آمد و کمترین میزان این ترکیبات در گیاه شاهد (به ترتیب 03/6 و 1/2، 0086/0، 007/0، 64/0 میلی گرم در گرم وزن تازه)تولید شد. نهایتاً بر اساس یافته های این پژوهش، افزایش تابش نور فرابنفش از نوع UV-A که برای سلامت انسان آسیب رسان نیست، در محیط رشد گیاه رزماری، این ظرفیت را دارد که باعث افزایش تولید مواد موثره فنلیک با ویژگی پاداکسایشی بالاتر شود.

کلیدواژه ها:

اشعه فرابنفش ، ترکیبات فنلی ، رزماری ، ویژگی پاداکسایشی