رابطه پوسیدگی دندانی و شاخص توده بدنی در دانش آموزان شهر بابل

سابقه و هدف: پوسیدگی های درمان نشده عفونی که جزء بیماری شایع در کودکان است، می توانند سبب درد و ناراحتی کودک شده و روی رشد و وزن کودک تاثیر بگذارند. امروزه همچنین وضیعت تغذیه کودکان به علت رفتارهای غلط همچون زندگی ماشینی، عدم تحرک و مصرف غذا ها با چربی و کربوهیدرات بالا بسیار نامناسب و تاثیرات سویی روی رشد و وزن کودک دارد. پوسیدگی دندانی و سوء تغذیه هر دو از نظر بهداشتی برای فرد و جامعه هزینه برند، ولی با تصحیح رژیم غذایی و سبک زندگی قابل اصلاح می باشند. با توجه به مشترک بودن عامل محیطی رژیم غذایی در این دو شاخص، هدف این مطالعه بررسی رابطه پوسیدگی دندانی و شاخص توده بدنی (BMI) دانش آموزان می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی-مقطعی 400 دانش آموز 12ساله شهرستان بابل در سال تحصیلی 1395-1394به صورت نمونه گیری خوشه ای-تصادفی و با رعایت نسبت جنسی و نسبت جمعیتی انتخاب و در صورت عدم رضایت والدین از مطالعه خارج شدند. کودکان برای تعیین شاخص DMFT (طبق تعریف WHO) و شاخص BMI (وزن به کیلوگرم تقسیم بر قد به متر به توان دو) مورد معاینه قرار گرفتند. کودکان بر اساس BMI به 4 دسته کم وزن (18.5 به پایین)، نرمال (18.5 تا 25)، در خطر اضافه وزن (25 تا 30)، اضافه وزن (30 به بالا) تقسیم شدند. معاینه افراد در حالت نشسته روی صندلی معمولی و با استفاده از چراغ پیشانی، آینه یکبار مصرف و سوند صورت گرفت. بعد از اندازه گیری وزن و قد، BMI تعیین و وارد منحنی استاندارد (منحنی تعریف شده توسط CDC) شد و اطلاعات بدست آمده در فرم اطلاعاتی ثبت گردید. در پایان آنالیز آماری با نرم افزار SPSS ورژن 21 و آزمونهای کی دو و تی تست، طبق اهداف ذکرشده انجام شد (P<0.05 سطح معنی داری در نظر گرفته شد). یافته ها: این مطالعه بر روی 400 دانش آموز 12ساله متشکل از 180 دانش آموز دختر از 10مدرسه دخترانه (5مدرسه غیردولتی و 5مدرسه دولتی) و 220دانش آموز پسر از 10مدرسه پسرانه (7مدرسه غیردولتی و 3مدرسه دولتی) انجام شد. با توجه به آنالیزهای انجام گرفته در زمینه BMI بیشترین درصد دانش آموزان در خطر اضافه وزن بودند (169 نفر (42٪)). نتایج نشان داد میانگین DMFT با BMI رابطه ی معنی داری دارد (001/0> P)، به این گونه که با افزایش وزن دانش آموزان، میزان پوسیدگی دندانی افزایش پیدا می کند. همچنین رابطه ی میانگین DMFT با نوع مدرسه (دولتی، غیردولتی) از لحاظ آماری معنادار نبود( 03/0=P)، و تفاوت میانگین DMFT در پسران (4.4) و دختران )4.7( معنا دار نبود (15/0=P). نتیجه گیری: با توجه به مطالعه فوق، با افزایش میانگینBMI دانش آموزان میزان پوسیدگی دندانی در آن ها افزایش می یابد. کمترین میزان پوسیدگی و پرکردگی در کودکان کم وزن و بیشترین میزان آن در کودکان در خطر اضافه وزن می باشد. از دلایلی که افراد در خطر اضافه وزن، پوسیدگی دندانی بیشتری دارند می توان به الگو های تغذیه ای نامناسب (مواد قندی بیش از حد) اشاره کرد. مصرف غذا های ناسالم بین دانش آموزان کشور رواج دارد و جایگزین مناسبی برای آن در دسترس نیست لذا برنامه مداخله ای در جهت تغذیه سالم برای جلوگیری از پوسیدگی و خطر اضافه وزن توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

، DMFT ، BMI ، پوسیدگی دندانی ، دانش آموزان