بررسی علل کاهش سطح هوشیاری غیر تروماتیک و فاکتورهای مرتبط با پیش آگهی آن در کودکان مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان های ولی عصر (عج) و امام رضا (ع) بیرجند در سال 97-96

سابقه و هدف: کاهش سطح هوشیاری غیر تروماتیک (NTC) یک اورژانس مهم طب اطفال است و به علت پاسخ بهتر به درمان نسبت به بزرگسالان و همچنین میزان مرگ و میر بالا در صورت عدم مدیریت مناسب اهمیت ویژه ای دارد. تعیین اتیولوژی و عوامل مرتبط با پیش آگهی از مهمترین اقدامات در برخورد با کاهش هوشیاری هستند. با توجه به تفاوت در اتیولوژی و عوامل مرتبط با پیش آگهی در گروه ها و مناطق جغرافیایی مختلف، این مطالعه با هدف بررسی علل کاهش سطح هوشیاری غیر تروماتیک و فاکتورهای مرتبط با پیش آگهی آن در کودکان مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان های ولی عصر (عج) و امام رضا (ع) بیرجند در سال 97- 96 انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی (توصیفی-تحلیلی) در مقطع زمانی یک سال از اردیبهشت 96 تا اردیبهشت 97 انجام شد. کلیه کودکان با سن 2 ماه تا 14 سال که با کاهش هوشیاری و بدون سابقه ی تروما به اورژانس بیمارستان های ولی عصر (عج) و امام رضا (ع) بیرجند مراجعه نمودند، وارد مطالعه شدند. کودکان با اختلال تکاملی نورولوژیک و کودکان با سابقه ی مشکلات نورولوژیک قبلی (مثل فلج مغزی و ...) در مطالعه شرکت داده نشدند. پروتکل این مطالعه قبلا به تایید کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بیرجند (Ir.bums.REC.1396.197) رسیده بود. پس ازکسب رضایت آگاهانه از والدین بیمار، پرسشنامه ای شامل اطلاعات دموگرافیک بیمار، همچنین شرایط بالینی وی و اطلاعات پاراکلینیک بیمار تکمیل شد. علت کاهش هوشیاری بر اساس نظر پزشک معالج تعیین شد. نتایج بیماری ثبت شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 19 و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون رگرسیون تک متغیره آنالیز شد. P<0/05 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: 102 کودک دچار کاهش هوشیاری در این مقطع زمانی مورد بررسی قرار گرفتند. اکثر این کودکان مذکر بودند (55 نفر، 53/9%). میانگین ± انحراف معیار سن کودکان مورد مطالعه 3/60±2/48 سال بود. شایع ترین علت کاهش هوشیاری در کودکان علل توکسیک بود (38 نفر، 37/25%). در 9 مورد (82/8 درصد) امکان تشخیص قطعی علت کاهش هوشیاری وجود نداشت. از 102 بیمار مورد مطالعه 0/51 درصد بهبود پیدا کردند، 28/4 درصد فوت کردند، 12/7 درصد با رضایت شخصی بیمارستان را ترک کردند و 7/8 درصد به مراکز تخصصی تر ارجاع شدند. نتیجه بیماری با سابقه ی بیماری قبلی (0/001=P)، GCS اولیه (0/001> P)، فشارخون سیستولی (0/002=P) و دیاستولی (0/007=P)، تعداد نبض (0/004=P)، سطح اشباع اکسیژن خون (0/001> P)، سایز مردمک ها 0/001/=> P)، رفلکس مردمک (0/006=P)، رفلکس تاندون های عمقی (0/035=P)، رفلکس پوستی کف پایی (0/001> P)، MCV (0/02=P)، MCH (04/0=P)، پلاکت (0/02=P)، کلسیم (0/04=P)، CRP (0/02=P)، BUN (0/01=P)، PH (0/005=P)، نتیجه سونوگرافی (0/01=P) و تشخیص نهایی بیماری (0/003=P) ارتباط معناداری داشت. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، شایع ترین کاهش هوشیاری غیرتروماتیک در کودکان مراجعه کننده بیمارستان های آموزشی شهر بیرجند در سال 97-96، علل توکسیک بودند. از این رو برنامه ریزی جهت کنترل عوامل زمینه ساز مسمومیت در کودکان ضروری است. سایز مردمک ها، رفلکس مردمک، رفلکس تاندون های عمقی و رفلکس پوستی کف پایی از مهمترین عوامل مرتبط با پیش آگهی بیماری هستند.

کلیدواژه ها:

کاهش هوشیاری ، کودکان ، اتیولوژی ، فاکتورهای مرتبط با پیش آگهی