اراک از شهرنشینی سنتی تا نوکلان شهر ناپایدار اولویت های کالبدی، عمرانی و اجتماعی نوکلان شهر اراک

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,914

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

APSD01_001

تاریخ نمایه سازی: 25 اسفند 1392

چکیده مقاله:

بررسی های اسنادی و تحقیقات میدانی نشان می دهد که معماری و آرایش مکانی زیر ساخت های شهری امروز اراک، دچار نوعی سردرگمی، خودباختگی فرهنگی و نابسامانی شده است. معماری و شهرسازی این شهر به جای بی نیازی از پیروی های نا آگاهانه و سطحی از معماری سایر اقوام و ملل، به دور باطلی از اشاعه ی فرهنگ های بیگانه در سیما و منظر شهری و ناهمگونی روزافزون معماری و شهرسازی دچار شده است. دست مایه ی قرن ها تجربه و تلاش پیشینیان این مرز و بوم در عرصه ی معماری و شهرسازی به دست فراموشیدو » هویت شهری « و » هویت معماری « . سپرده شده است. بسیاری از شاخصه ها و ویژگی های معماری ایرانی در ساخت وسازهای امروز شهر اراک رنگ باخته یا از میان رفته است موضوع مرتبط به یکدیگر هستند، زیرا چنانچه روند معماری بی هویت و به دور از فرهنگ و تمدن ایرانی گسترش یابد، باید راه را برای تسلط نوعی معماری ازهم گسیخته، نامنسجم، ناموزون و وارداتی باز کرد. معماری و شهرسازی اراک ، برای بازیافتن جایگاه ویژه ی خود، راه دشواری پیش رو دارد؛ زیرا با جامعه ای در حال توسعه روبه روست که جریان صنعتی شدن، جهانی شدن و شبکه ای شدن را تجربه می کند. کلان شهر نو ظهور اراک، دوران گذار از جامعه ی سنتی به مدرن را بسیار سریع و بدون ایجاد زیرساخت های لازم علمی مهندسی، فرهنگی و هنری تجربه می کند. در چنین شرایطی، ظهور جامعه ی شبکه ای نیز در بطن این کلان شهر و دیگر شهرهای استان در حال وقوع است؛ به همین خاطر، کنترل بر چگونگی طراحی و اجرای ساخت وسازهای شهری، باید به گونه ای مستمر و مؤثر انجام شود. برای شهرسازی همخوان با معماری ایرانی اسلامی باید برنامه ریزی جامع و دقیق داشت. معماری، طراحی و ساختمان سازی کنونی اراک، در بسیاری موارد نه تنها تابعی از الگوهای غربی و شرقی با شاخصه های یک بنای مدرن و پیشرفته نیست، بلکه نشانی از معماری، فرهنگ و هنر ایرانی اسلامی را نیز نمی توان در آن ها سراغ گرفت. معماری و شهرسازی معاصر اراک در بستری شکل گرفته است که از جریان های مدرنیته، صنعتی شدن و جهانی شدن به طور مداوم تأثیر پذیرفته است. فناوری، شیوه ی زندگی مردم و متعاقب آن، کالبد و محیط زیست وی را تغییر داده است. گذار به مدرنیته در جامعه ی شهری اراک از حدود سه دهه پیش آغاز شده و هم اکنون نیز در جریان است، اما این جامعه هیچ گاه زیرساخت های مدرنیته را به صورت کامل در اختیار نداشته است و از نظرفنی نیز همواره کمبودهای فراوانی در آن وجود داشته است. معماری و شهرسازی اراک، با توجه به نقصان های موجود در شیوه های ساخت، گاه به تقلید ظاهری از معماری مدرن تقلیل یافته است. متأسفانه با وجود بناهایی با معماری پرشکوه اصیل ایرانی در شهرهای مختلف، از جمله اصفهان، شیراز، مشهد، یزد، کرمان، در عرصه ی معماری معاصر اراک، دچار نوعی خودباختگی فرهنگی شده ایم.در یک جمع بندی، باید گفت که نبود نهادی سازمان یافته که در بر گیرنده ی تمامی نیازهای یک شهر در حوزه های برنامه ریزی شهری باشد و عدم انتقال دستاوردهای معماری اسلامی و بومی از گذشته و کم رنگ شدن آن در زمان حاضر، باعث بی هویتی شهر و بافت های معماری به عنوان اجزای تشکیل دهنده ی نظام این کلان شهر نوظهور شده است.

نویسندگان

مهدی عربی

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران گروه مهندسی – GIS

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اخبار فناوری اطلاعات و ارتباطات تاریخ : 24 تیر 1385 ...
  • اولین پایگاه اطلاع رسانی تخصصی فناوری اطلاعات تاریخ : 11 ...
  • اولین پایگاه اطلاع رسانی تخصصی فناوری اطلاعات تاریخ : 8 ...
  • اصیل حجت الله. آرمانشهر در اندیشه ایرانی. ناشر: نشر نی. ...
  • ادیب حسین. مقدمه ای بر جامعه شناسی شهری. ناشر: انتشارات ...
  • استن آرونوف، سیستم های اطلاعات جغرافیائی، ترجمه سازمان نقشه برداری ...
  • پی . ای . بارو، سیستم اطلاعات جغرافیایی ؛ مترجم ...
  • جیمز موریس. تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی. مترجم: راضیه ...
  • دیوید آ. اسمیت. شهرهای جهان سومی در چشم انداز جهانی ...
  • دیت - قلزم آشنایی با سیستم های بانک های اطلاعاتی، ...
  • زیاری کرامت ...، مبانی و تکنیک های برنامه ریزی شهری، ...
  • سالنامه های آماری 1381و 1386 سازمان مدیریت و برنامه ریزی ...
  • شیعه اسماعیل. مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری. ناشر: ...
  • عربی مهدی، حریم نامه تهران، نشریه شهرنگار شماره 28 _ ...
  • عربی مهدی، سازمان یابی کالبدی فضایی و گسترش کلان شهرتهران، ...
  • عربی مهدی مسائل و مشکلات حقوقی حریم و پیرامون کلان ...
  • سنجش و اندازه گیری مطلوبیت خدمات شهری با استفاده از سامانه تحلیل مکانی فضایی GIS (محل مطالعه: مناطق 22 گانه و نواحی 123 گانه کلانشهر تهران) [مقاله کنفرانسی]
  • عبدین درکوش سعید . درآمدی به اقتصاد شهری. چاپ دوم، ...
  • شکری طلا، مدل سازی اشیاء متحرک در یک سیستم اطلاعات ...
  • گرهارد لنسکیاجین لنسکی. سیرجوامع بشری. مترجم: دکتر ناصر موفقیان. چاپ ...
  • لینچ کوین. سیمای شهر. مترجم: دکتر مهندس منوچهر مزینی. چاپ ...
  • لوییز مامفورد. فرهنگ شهرها. مترجم: عارف اقوامی مقدم. چاپ اول، ...
  • مارانی لیلا، تعیین کاربریهای مهم شهری اصفهان با رویکرد ترافیک، ...
  • ماکس وبر. شهر درگذر زمان. مترجم: شیوا (منصوره) کاویانی. چاپ ...
  • M. Yuan, "Temporal GIS and Sp atio-Temporal Modeling", Published _ ...
  • Nadi, S. Delavar, M.R. (2003) 22 Spatio -Temporal Modeling of ...
  • Hunter, Richard D.; Meentemeyer, Ross K.; Rizzo, David M.; Gilligan, ...
  • JIA Zhong-wei, LI Xiao-wen, WANG Wei, CHENG Shi-ming. Promising of ...
  • Wikipedia contributors, 1906 San Francisca Earthquake. Wikipedia, The Free Encyclopedia. ...
  • Zhao, S.J.; Xiong, L.Y.; Ren, A.Z. A Spatial-Temp oral Stochastic ...
  • Web-enabled GIS in Disaster Management. In GIM International, the global ...
  • Multitemporal monitoring of water resources degradation at Al-Azraq Oasis, Jordan, ...
  • Sanja Veleva, Kosta Mitreski; Data Analysis of Spatio -Temporal Sensor ...
  • Heng Ma, Tsueng-Fang Tsai, Chia-Cheng Liu; Real-time monitoring of water ...
  • Madan Sigdel, M. Ikeda; Spatial and temporal analysis of drought ...
  • Gerald A Corzo P, Marjolein H.J. van Huijgevoort, Henny A.J. ...
  • S. Kawagoe, S. Kazama, P. R. Sarukkalige; Probabilistic Modelling of ...
  • Nazzareno Diodatoa, Michele Ceccarelli, Gianni Bellocchi .GIS-aided evaluation evap otranspiration ...
  • Cui, Guishan; Lee, Woo-Kyun; Lee, Sangchul; Chung, Jiwoong. Vulnerability Assessment ...
  • Mahmoud Reza Delavara and Nasser Najibi; Monitoring GIS Analysis and ...
  • نمایش کامل مراجع