بررسی پتانسیل آللوپاتی گیاه ارزن بر صفات جوانه زنی شاهی و شنبلیله و ریحان

سابقه و هدف: پدیده آللوپاتی یک تداخلی بیوشیمیایی بین گیاهان یا گیاهان با میکروارگانیسم هاست که بر جوانه زنی، رشد و تکوین سایر گونه های گیاهی از طریق تولید ترکیبات شیمیایی اثر می گذارد. آللوپاتی بیش از 2000 سال است که شناخته شده است. استفاده از خواص آللوپاتیک گیاهان برای مدیریت علفهای هرز به علت امکان کاهش استفاده از علف کشیهای گران قیمت، مصنوعی و آلاینده، پیشنهاد شده است. ارزن گیاهی سریع الرشد با کمترین نیاز آبی است که می تواند برای تولید بالاترین بیوماسی مفید باشد ولی تا کنون تحقیقی در زمینه خواص آللوپاتی آن صورت نگرفته است. به منظور بررسی توقف آللوپاتیکی گیاهان شاهی (.Lepidium SaltiVum L)، , (Trigonella foenum-graecum L.) شنبلیه وریحانOcimum basilicum L. توسط گیاه ارزن (.P anicum miliaCeum L در شرایط آزمایشگاهی، ارزیابی زیستی جوانه زنی انجام شد. هر آزمایش در طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار انجام شد. جوانه زنی در یک دوره هفت روزه ثبت گردید. عصاره آبی بخشهای مختلف گیاه (ساقه، ریشه، مخلوط ساقه و ریشه) با غلظتهای 25/، 50/، 75/(وزنی – حجمی) (براساسی وزن خشک گیاه) ارزن برای دانههای گیاهان مورد آزمایش تهیه شد. عصاره تمام بخشی های گیاه کاهش معنی داری بر درصد جوانه زنی (GP)، سرعت جوانه زنی (GR)، میانگین سرعت جوانه زنی (MIGR)، میانگین زمان جوانه زنی (MTCi) و کاهش جوانه زنی (RGP)در مقایسه با شاهد تیمار شده با آب مقطر، نشان داد. در تاثیر کلی بازدارندگی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاهان مشخص شد بالاترین اثر را عصاره ساقه و سپس مخلوط ریشه و ساقه داشته و کمترین مربوط به عصاره ریشه بود. نتایج نشان داد که غلظت های بالاتر در مقایسه با غلظتهای پایین تر، بیشترین تاثیر بازدارندگی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاهان را داشتند. رابطه اثر متقابل غلظت کلا اندام کلا گیاه نیز با صفات فوق معنیدار بود ولی با طول ریشه چه (RL)، طول ساقه چه(EL)، وزن خشک ریشه چه(RW)، وزن خشک ساقه چه(EW) تاثیر معنی داری نداشت. با توجه به نتایج، بیشترین و کمترین اثر بازدارندگی عصاره ساقه ارزن بر پارامترهای رشد گیاهان، به ترتیب در ریحان و شنبلیله مشاهده شد. ارزن میتواند به عنوان یکی از علف کشی های طبیعی در مدیریت کنترل علف هرز به کار برده شود.

کلیدواژه ها:

آللوپاتی ، ارزن ، صفات جوانه زنی ، پارامترهای رشد ، شاهی ، شنبلیله ، ریحان