بررسی سازگاری گونه های مرزه ( .Satureja Spp) موجود در منطقه ارسباران و کوه های سهند به همراه سایر گونه های موجود در کشور در شرایط اهلی شده استان آذربایجان شرقی

گیاهان دارویی با تنوع فراوان در تمام نقاط کشور گسترده شده اند. در کشور ما با وجود تنوع آب و هوایی و شرایط مناسبب کاشت و پرورش گیاهان معطر اسانسیهای استخراج شده از این گیاهان نه تنها میتوانند نیاز داخلی را رفع کنند، بلکه می توانند جایگاه مهمی در صادرات کشور داشته باشند. در این پژوهش ابتدا گونه های مختلف موجود در استان آذربایجان شرقی (maCrantha، atTOpathana ،Sahandica) شناسایی و اکسشن های مختلف آنها جمع آوری شد. این گونه ها به همراه گونه های ارسالی از موسسه تحقیقات جنگلها ومراتع (bachtiarica ،multica و Spici gera) در ایستگاه تیکمه داش کشت شدند. قبل از کشت سیستم آبیاری قطره ای استقرار یافت. طی د و سال از صفات: روز تا50% گلدهی، دورہ گلدهی، تعداد شاخه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، سطح تاج پوششی، درصد استقرار، وزن سرشاخه گلدار خشک، نسبت برگ به ساقه، عملکرد بذر، بازده اسانس و عملکرد اسانس یادداشت برداری به عمل آمد. نتایج نشان داد که گونه های متوسط رسی و زودرس نسبت به گونه های دیررس سازگارتر به مناطق سردسیر و نیمه خشک میباشند. گونه سنبله ای (Satureja SpiClgera) از گونه های متوسط رس به دلیل سازگاری بالا، مقدار بازده، عملکرد و کیفیت اسانس بالا و عملکرد سرشاخه گلی دار خشک کافی جهت اسانس گیری، برترین گونه جهت کشت و اهلی کردن معرفی می گردد. گونه سهندی (S. Sahandica) از گونه های زودرس و متحمل ترین گونه به سرما بوده و بیشترین درصد استقرا را دارد و از بالاترین میزان تولید بذر و امکان تجدید نسل بهتر برخوردار می باشد. این گونه از لحاظ بازده اسانس نیز در حد گونه مرزه سنبله ای باشد.

کلیدواژه ها:

سازگاری ، مرزه ، ارسباران ، اهلی شدن