امکانسنجی فشردگی فرم شهری با رویکرد فرم شهری پایدار نمونه موردی : شهر بجنورد

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 830

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ARCHCONF03_245

تاریخ نمایه سازی: 8 آبان 1395

چکیده مقاله:

در پی افزایش جمعیت شهرنشین و توسعه روزافزون شهرها، یکی از موارد اساسی در راستا نیل به توسعه ی شهری پایدار، تلاش دستیابی به فرم شهری پایدار است. فرم پایدار شهری از تمامی عناصر و اجزای کالبدی قابل رویت شهر، شکل می پذیرد و متشکل از عناصر طبیعی و مصنوع بوده، تبلور فضایی و شکلی فعالیت های جوامع است. فرم شهر، ماهیتی ترکیبی و سه بعدی دارد که نه تنها در سطح، بلکه در حجم نیز تجسم می یابد. از میان ایده های متعدد، شهر فشرده توانست طرفداران بیشتری را به خود اختصاص دهد. شهر فشرده به معنای افزایش استفاده از زمین در مطالعات پیشین به وسیله شاخص های تراکم، ترکیب کربری و افزون سازی مشخص شده است. در برخی مطالعات شهر فشرده را پایدارترین فرم و اهداف توسعه پایدار را در فشردگی شهری متجلی می دانند. این مطالعات مزایای فشردگی را قابلیت دسترسی بهتر به تسهیلات، افزای جذابیت اقتصادی، عدم گسترش افقی و مصون ماندن اراضی با ارزش کشاورزی و زیست محیطی عنوان می کنند. در مقابل پژوهش های دیگری توسعه فشرده را دارای مضراتی چون تراکم های بالای ساختمانی و کاهش استفاده از نور و هوا برای ساکنین و افزایش قیمت زمین می دانند. لذا در مورد چگونگی شکل شهر در حصول به اهداف توسعه پایدار تناقضی وجود دارد. این مقاله با تحلیل نتایج مطالعات در پی پساخ به این سوال اساسی بوده است که آیا فرم شهر فشرده مطابق با اهداف توسعه پایدار است ؟ به منظور پاسخگویی به این سوال فشردگی شهری مشخصاً تعریف و در نهایت این نتیجه حاصل شده است که : نمی توان به طور مطلق افزایش فشردگی را معادل افزایش پایداری در نظر گرفت. بنابراین حد مطلوب فشردگی و پراکندگی با هدف حصول پایداری را می بایست در یک محدوده خاص با توجه به ویژگی های آن محدوده و برقراری تعادل در مزایا و معایب انواع فرم های شهری برای آن مشخص کرد. در این مقاله فرض بر این است که فرم پایدار شهر برای نمونه موردی پژوهش که شهر بجنورد می باشد یکی از عوامل تأثیرگذار بر ارتقاء توسعه شهری آن است. حال، این تأثیرات و شاخص های تاثیرگذار کدام هستند نیز سوال اصلی این پژوهش می باشد. با در نظر گرفتن این ضرورت، مقاله حاضر، یافته های یک تحقیق تجربی در ارتباط با تأثیر متغیرهای فرم شهری پایدار و در نتیجه انتخاب نمونه موردی شهر بجنورد است که بر پایه نتایج بدست آمده از مولفه های فرم شهری پایدار انتخاب گردیده است. در بررسی این تأثیر متغیرهای فاصله از مرکز شهر، زمان پیاده روی تا حمل و نقل عمومی، اختلاط کاربری و تراکم به عنوان متغیرهای فرم شهری پایدار مورد مطالعه قرار گرفته اند. همچنین متغیرهای فراوانی، زمان، طول و وسیله سفر مورد پژوهش قرار گرفته اند. در این ارتباط خصوصیات مختلف فرم شهری انتخاب شده اند. برای دستیابی به اطلاعات مربوط به متغیرهای فرم شهری، به غیر از زمان پیاده روی تا حمل و نقل عمومی، از نقشه های GIS شهر و در ارتباط با متغیرهای رفتار سفر و همچنین زمان پیاده روی تا حمل و نقل عمومی، از پرسشنامه استفاده شده است. تعداد پرسشنامه های این تحقیق 500 پرسشنامه است. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای فرم شهری پایدار و ویژگی های وضع موجود شهر بجنورد از تحلیل همبستگی و نقشه شناختی استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر وجود ارتباط بین مولفه های فرم های پایدار شهری و الگوی ساخت کنونی شهر بجنورد است و اثبات گردید و تمام شاخص ها و متغیرها به سود فرم شهری فشرده می باشد و می توان گفت شهر فشرده می تواند برای ارتقاء کیفیت زندگی شهری شهروندان با ایجاد فضاهای پر تحرک، مناسب و جذاب، از نظر انرژی مقرون به صرفه جویی و مشوق حمل و نقل عمومی سودمند باشد.

کلیدواژه ها:

فرم شهری ، فرم شهر پایدار ، متغیرهای فرم شهر پایدار ، شهر بجنورد

نویسندگان

مجید اسماعیل زاده

دانشجوی مهندسی شهرسازی، دانشگاه پیام نور بجنورد

راضیه ایزانلو

کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده ی هنر و معماری دانشگاه یزد

مرتضی مرادیان

دانشجوی مهندسی شهرسازی، دانشگاه پیام نور بجنورد

الهام مرادی

دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پارت، مهندسین مشاور. (1383). طرح تفصیلی شهر بجنورد. وزارت مسکن ...
  • کاوش معماری، مهندسین مشاور. (1386 - طرح تهیه برنامه ساماندهی ...
  • فجر و توسعه، مهندسین مشاور.(1387 - طرح امکان سنجی بلندمرتبه ...
  • قربانی رسول و نوشاد سمیه) 1387(، راهبرد رشد هوشمند در ...
  • _ نسترن و همکاران) 1389 (، تحلیل روند فضایی شهر ...
  • سجادی ژیلا، رضویان محمدتقی و پهلوانی عباس) 1390 (، تقسیمات ...
  • Anderson, W.P.; Kanaroglou, P.S. & Miller, E.I., (1996), Urban Form, ...
  • and the Environment, a Review of Issues and Policy, Urban ...
  • Sprawl city two interacting forms, Argentina 44th ISOCARI Congress 2008, ...
  • 1. Jabareen, Y. R., 2006, Sustainable Urban Form. Their Typologies, ...
  • . Handy, S., 1996, Methodologies for Exploring the Link between ...
  • Katie, W., Burton, E. & Jenks, M., (1996), Compact City: ...
  • Form? Ed. Mike Jenks, Elizabeth Burton, and Katie Williams, Achieving ...
  • Compact City through Intensificatio. An Acceptable Option, E & FN ...
  • Jabareen, Y. R., 2006, Sustainable Urban Form, Their Typologies, Models, ...
  • ECOTEC, 1993, Reducing Transport Emissions Through Planning, HMSO, London. ...
  • Breheny, O., 1993, The Limitless City: A Primer on the ...
  • Wassmer, R.W., 2002, Influences of the Fiscalization of Land use ...
  • نمایش کامل مراجع