بازخوانی مولفه های موثر بر ادراک معنویت فضای کنیسه (مرکز عبادی یهودیان) با تمسک بر مفاهیم هنر قدسی (نمونه ی موردی: کنیسای حییم واقع در محور 30 تیر، تهران)

کنیسا از مهم ترین اماکن، در دریافت حس معنوی در مخاطب (نمازگزر) به دلیل قرارگیری و حضور در فضا است. معنویت فضا به مفاهیم متافیزیکی ای اشاره دارد که ادراک آن ها توسط حواس فرد صورت می گیرد، چنین مولفه هایی در کالبد و فضای معماری با تمسک بر مفاهیم قدسی تجلی می یابند، با واکاوی این مفاهیم و چگونگی تجلی آن ها می توان به مولفه های موثر بر ادراک معنویت فضای کنیسا دست یافت. این پژوهش سعی دارد تا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی مفاهیم قدسی را تبیین و در راستای آن مولفه های موثر بر معنویت فضا را بازخوانی نماید و با تاکید بر مطالعات تطبیقی، به چگونگی ادراک معنویت فضای کنیسا با تاکید بر مفاهیم قدسی دست یابد. برای نیل به این هدف کنیسای حییم واقع در محور سی تیر منطقه ی 12 شهرداری تهران انتخاب و بررسی شد. برای این منظور با مد نظر داشتن سه دسته عوامل موثر بر معماری یک اثر (درون فضا، برون فضا و ارتباط بین درون و بیرون آن) پنج شاخصه (طبیعت-گرایی، سلسله مراتب، مرکزگرایی، وحدت فضایی، هندسه) تنظیم و امتیازدهی شد. بررسی ها حاکی از آن است که کنیسا در تقرب انسان به معبود با بهره جویی از مفاهیم مقدس سعی در درک فضای معنوی توسط مخاطب دارد بدین ترتیب است که بستر رهایی از عالم مادی و عروج انسان به عالم لاهوت را فراهم می شود..

کلیدواژه ها:

هنر قدسی ، فضای معنوی ، کنیسه ، کنیسای حییم