شناخت تزیینات معماری دوره قاجاری در شهر تهران و بررسی نمونه های موردی عمارت عین الدوله تهران ،خانه امام جمعه تهران و خانه انیس الدوله

در دوران قاجار،تحتتاثیر عواملی که بیشتر خاستگاه جهانی داشت،دستخوش تحول و دگرگونی شد و جنبههای نوینی از زندگی شهری با سلسله مراتب خاص پدیدار گردید.تحت تاثیر این تحولات تهران نیز به عنوان پایتخت، بستر تغییرات کالبدی شد تا جایی که سبک جدیدی بنام سبک تهران پا به عرصه گذاشت که شناخت ویژگیهای این سبک در شناخت بهتر علل بوجود آمدن شرا یط فعل ی معمار ی کشور ضرورت دارد.در این دوره برای اولین بار در ایران، ساختمانسازی با تهیه نقشه مرسوم شد. همچنین طراحی و ساخت، برخلاف نظام استاد شاگردی به فرد واگذار گردید و تدریس معماری با حضور معلمان اروپایی در دارالفنون برقرار شد.معماری دوره قاجار را معماری خانهسازی و یا معماری خانههای مسکونی نامیدهاند. چرا که بیشترین ساخت و سازها در این دوره به علت افزایش جمعیت شهرنشین معطوف به ایجاد سرپناه و خانه برای مردم مهاجر و تازهوارد به شهر گردید. پرسشهای اصلی این تحقیق بدین شرحاند:1(تزیینات فرنگی سبک تهران ی چه بودهاند .2(ترکیب تزیینات فرنگی و سنتی ایران چگونه است .فرضیه این پژوهش چنین است:تزیینات فرنگی روی معمار ی قاجار ی نقش داشته است.در این پژوهش از روش تحقیق تاریخی-تفسیری استفاده شده است.بناهای قاجاری،متغیر مستقل و تزیینات،متغ یر وابسته ا ی نپژوهشاند.روش گردآوری دادهها،هم به صورت اسنادی و هم به شکل میدانی بوده است.چهارچوب نظری این تحقیق بر این اساس استوار است که تزیینات فرنگی نقش مهمی در بنای خانه های تهرانی داشتهاند.نتایج این پژوهش نشان میدهد که معمار ی دوره قاجار،نماد ی از هجوم معماری فرنگی است و صنعتکاران ایرانی با استفاده از تکنیک های فرنگی و ترکیبی آن با هنر خود،عمارتهای زیبایی خلق کردند.

کلیدواژه ها:

معماری قاجار ، عمارت عین الدوله ، سنتوری ، گچ بری ، خانه امام جمعه ، خانه انیس الدوله