بررسی عوامل اصلی استرس زا در اتاق عمل از دیدگاه پرسنل اتاق عمل بیمارستان علامه بهلول گناباد سال 1398

مقدمه: محیط های شغلی نظیر اتاق عمل، بخش های سوختگی، روان پزشکی، اورژانس و ... می توانند تاثیرات قابل توجهی بر وضعیت بهداشت روانی کارکنان داشته باشند. اگرچه استرس شغلی در تمام مشاغل وجود دارد ولی حرفه هایی که با سلامتی انسان ها سر و کار دارند این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می کند . کادر درمان به دلیل ماهیت حرفه ای خود به طور مداوم در معرض استرس قرار دارند و این مساله موجب شده است که استرس به یکی از بخش های مورد توجه در مطالعات علوم پزشکی تبدیل شود. هدف از این مطالعه تعیین عوامل اصلی استرس زا در اتاق عمل از دیدگاه پرسنل اتاق عمل دانشگاه علوم پزشکی گناباد بود.روش کار: در این مطالعه توصیفی تحلیلی 50 نفر از پرسنل اتاق عمل که متمایل به شرکت در پژوهش بودند، به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. جهت جمع اوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگر ساخته مشتمل بر دو بخش( اطلاعات دموگرافیک 8 سوال و سوالات مربوط به عوامل استرس زا به تعداد 20 سوال) بود. سوالات در طیف 5 گزینه ای لیکرت( خیلی زیاد تا خیلی کم) قرار داشت . جهت تعیین روایی ابزار از روش روایی محتوا و صوری استفاده شد. پایایی ابزار بر اساس روش آلفای کرانباخ تایید گردید( α=0/81) . جهت تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 استفاده گردید. یافته ها : 44 درصد واحدهای پژوهش مونث و 56 درصد مذکر بودند. میانگین سنی واحدهای پژوهش 6.15 ± 30.44 بود. میانگین سابقه کار 7.60 ± 8.36 بود. 60 درصد پرسنل، تکنولوژیست اتاق عمل و 40 درصد هوشبری ، 96 درصد کارشناس و 56 درصد متاهل بودند 88 درصد شیفت در گردش بودند.بر اساس یافته های پژوهش حاضر عوامل اساسی استرس زا به ترتیب اولویت مواجهه و بروز موقعیت های اورژانسی در اتاق عمل، برخورد تند پزشکان، مخاطرات محیط کار، برنامه ریزی شیفت کاری بدون توجه به نیازهای پرسنل و در نهایت عدم اعتماد به نفس فردی بود. طبق آزمون های اماری ارتباط معنی داری بین اولویت بندی عوامل استرس زا و اطلاعات دموگرافیک وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به اجتناب ناپذیر بودن برخی از عوامل استرس زا در اتاق عمل و ماهیت شغلی کار در اتاق عمل و وجود عواملی از قبیل مواجهه با موقعیت های اورژانسی، مخاطرات متعدد شغلی، حجم کار بالا، و ... زمینه خطاهای انسانی بیشتر شده و این خود تبدیل به یک عامل استرس زا در پرسنل می شود و با توجه به لزوم پیشگیری از آثار روانی و رفتاری استرس، راهکارهایی جهت کاهش استرس پرسنل اتاق عمل از جمله مشارکت کارکنان در تصمیم گیری ها، تقویت حس خودمختاری و حس کنترل در کارکنان، توانمند سازی و آموزش پرسنل کم تجربه در جهت مراقبت های فردی و آموزش مدیران به منظور رفع نواقص مدیریتی پیشنهاد می گرد. به علاوه می توان با آموزش و اجرای روش هایی مانند آرام سازی پیشرونده عضلانی (ریلکسیشن) و آموزش روش هایی برای ارتقاء اعتماد به نفس در پرسنل اتاق عمل در کاهش استرس ناشی از محیط کار در افراد اقدام نمود

کلیدواژه ها:

عوامل استرس زا ، پرسنل ، اتاق عمل