ارزیابی تاثیر زیستگاه های مصنوعی (Artificial reef) بر تنوع زیستی ماهیان زینتی و ماکول در آب های ساحلی شهر بندر عباس

از دست دادن زیستگاه های ساحلی و کاهش راندمان اکولوژیکی آن ها، تهدیدی بزرگ برای ذخایر آبزیان و هم چنین زنگ خطری برای صیادان صنعتی و سنتی عنوان شده است. روش های متفاوتی برای احیاء و بازسازی ذخایر آبزیان در دنیا وجود دارد، که در میان آن ها ایجاد زیستگاه های مصنوعی به دلیل نداشتن هزینه های پرسنلی و نگهداری پس از نصب، جزء طرح های اولویت دار محسوب می گردد. زیستگاه های مصنوعی ابزارهای ساخته شده دست بشر تعریف گردیده که پس از استقرار در محیط دریا، آن را تحت تاثیر فیزیکی، شیمیایی، هیدرولوژیکی و زیستی قرار می دهد، هرچند که کلیه عوامل ذکر شده از منظر کمی و کیفی به جنس و نوع سازه، چیدمان، استقرار، فون و فلور طبیعی هر بوم زیست بستگی دارد. گزارش های متعددی از فواید آن ها در بوم زیست های دریایی ارایه شده که افزایش تنوع زیستی از آن جمله است. به منظور مطالعه تاثیر زیستگاه های مصنوعی بر تنوع زیستی ماهیان زینتی و ماکول در آب های ساحلی شهر بندرعباس مطالعه حاضر صورت پذیرفت. بدین منظور چهار ایستگاه که در آن ها زیستگاه های مصنوعی در مقیاس تحقیقاتی انتخاب شده بود انتخاب گردید و به وسیله گرگور نمونه برداری صورت پذیرفت. نمونه ها در هر گشت پس از تخلیه از هر گرگور در ظروفی که از قبل کلیه مشخصه های هر ایستگاه روی آن ها تعبیه شده بود قرار داده شده و پس از انتقال به آزمایشگاه جانورشناسی پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان مورد شناسایی و شمارش واقع شده و در فرم نمونه بردار وارد گردید. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تنوع زیستی از برنامه نرم افزاری PAST و تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد تاثیر زیستگاه های مصنوعی در آب های ساحلی شهر بندرعباس بیشتر بر غنای زیستی ماهیان ماکول به ویژه ماهیان صخره ای و ماهیان مهاجر ساحلی بوده و زیستگاه های مصنوعی در این منطقه مورد بررسی تنها توانسته اند در افزایش غنای گونه Abudefduf vaigiensis یکی از ماهیان زینتی، تاثیرگذار باشند.

کلیدواژه ها:

زیستگاه های مصنوعی ، تنوع زیستی ، ماهیان زینتی و ماکول ، بندرعباس ، خلیج فارس