نقش کشورهای حوزه خلیج فارس و تغییرات اقلیمی در وضعیت زیست محیطی اکوسیستم خلیج فارس

تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی که عمدتا ناشی از فعالیت های انسانی در نتیجه مصرف سوخت های فسیلی و دخالت های ناروا و مخرب در جنگل ها و منابع طبیعی است علاوه بر اثرات مخرب آن بر روی خشکی ها در محیط های دریایی و اقیانوسی نیز اثرات تخریبی شدیدی را در درازمدت گذاشته است و در آینده نیز بسیاری از موجودات این اکوسیستم ها را از بین خواهد برد. آب های عظیم اقیانوس ها و دریاها با توان تعدیلی خود تاکنون نقش به سزایی در کاهش اثرات گرمایش جهانی و افزایش گازهای گلخانه ای داشته اند، اما این نقش تعدیل کننده آنها اثرات سویی چون افزایش تدریجی دمای آب اقیانوس ها و اسیدی شدن این آب ها را به دنبال دارند، که این تغییرات اثرات چشمگیری بر تنوع و تراکم گونه های زیستی این اکوسیستم بزرگ می گذارند. اسیدی شدن اقیانوس ها به معنای کاهش میزان pH آب اقیانوس ها است که در طی دهه های اخیر شدت گرفته است که بروز این مشکل ناشی از جذب دی اکسید کربن توسط اقیانوس ها است. از آغاز انقلاب صنعتی میزان pH اقیانوس ها به میزان حدودا 0/1 واحد کاهش یافته است که نشان دهنده 30 درصد افزایش در میزان یونهای +H و کاهش قابل ملاحظه در دستیابی گونه های دریایی به یون کربنات است، پیش بینی در خصوص افزایش غلظت گازهای گلخانه ای که توسط پانل بین الدول تغییرات آب و هوایی جهان(IPCC) انجام شده نشان می دهد که تا سال 2100 میلادی دمای دریاها و اقیانوس ها تقریبا 4 درجه سانتی گراد افزایش یافته و میزان pH بین 0/3 تا 0/5 واحد کاهش خواهد یافت که به معنای افزایش 90 الی 150 درصدی در میزان یونهای هیدروژن است. خلیج فارس به عنوان یک حوزه دریایی نیمه بسته با واقع شدن در طول و عرض های جغرافیایی مناطق گرم و خشک زمین شرایط اکولوژیک سختی چون دما، شوری، تبخیر بالا و تابش های شدید و طولانی مدت خورشید را تحمل نموده، ضمن این که بارش های بسیار ضعیف و مواجهه با خشک سالی های متمادی در حوضه آبریز این اکوسیستم دریایی، تنش های شدید زیست محیطی آن را تشدید نموده است. به همین دلیل ضروری است که کشورهای حوزه خلیج فارس برنامه ریزی های اصولی را برای مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی هماهنگ با سایر ارگان های بین المللی مربوطه انجام دهند تا از دامنه اثرات مخرب این بحران زیست محیطی در منطقه کاسته شود. این مقاله مروری دارد به چالش های فراروی کشورهای منطقه خلیج فارس از سیاست های آن ها در حوزه انرژی های فسیلی منطقه که یکی از مهم ترین عوامل افزایش گرمایش و گازهای گلخانه ای در سطح جهانی محسوب می گردد.

کلیدواژه ها:

گرمایش جهانی ، تغییرات اقلیمی ، انرژی و سوخت های فسیلی ، گازهای گلخانه ای ، اسیدی شدن دریاها ، خلج فارس