تاثیر بداهت تصوری بر دلایل بداهت وجود

علم )حصولی) در اولین تقسیم بندی به تصور و تصدیق و سپس هر یک از آنها به بدیهی و نظری تقسیم می شود. آنچه ابتدایا و اولا برای ذهن حاصل می شود بدیهیات است که معلوم بالذات و بی نیاز از تعریف یا استدلال اند. مفهوم وجود به گفته عموم فلاسفه اسلامی، بدیهی تصوری است و بی نیازی وجود از تعریف که به بداهت وجود تعبیر می شود، از این باب است که وجود، فوق تعریف است. فلاسفه اسلامی، هفت دلیل بر بداهت وجود اقامه کرده اند که توسط صدرالمتالهین شیرازی، فخر رازی، طباطبایی و مطهری تبیین شده است. در این ادله از طریق عدم تسلسل مفاهیم، امتناع تعریف وجود به حد و رسم، امتناع تعریف به اعرف، وجود دور، بساطت مفهوم وجود، توقف تصدیق بر تصور و امتناع تعریف به نفس وجود یا غیر وجود، مساله بداهت وجود ثابت می شود و به نظر می رسد در این میان، استدلال از طریق امتناع تعریف به حد و رسم و نیز امتناع تعریف به اعرف از سایر ادله، استحکام بیشتری دارد. اثبات بداهت وجود عموما متوقف بر مساله بداهت منطقی و معرفت شناسانه است تا مساله اصالت وجود فلسفی لذا هنوز تاثیرات اصالت ماهیت در این مباحث دیده می شود

کلیدواژه ها:

بدیهی ، بداهت وجود ، تعریف ، تصور