رهیافتی بر مفاهیم فضاهای شهری، شهرسازی گذشته ایران و الگوبرداری از آن در فضاهای شهری معاصر (مطالعه نمونه موردی بازار)

شهر به طورکلی قوانین حاکم بر روابط فرهنگی مردمان یک جامعه را در خود به نمایش می گذارد. هر قوم و جامعه به اندازه فهم، ذوق و سلیقه خویش آداب و رسوم و فرهنگ هایی دارد و این فرهنگ ها به مرور زمان تغییر می یابد، فضاهای عمومی از دیدگاه اجتماعی فرهنگی، به عنوان مکان هایی جهت ایجاد و تقویت مناسبات و روابط بیرونی، تعاملات، تغییرات و رویارویی هایی اجتماعی و مکان هایی که گروه های مختلف با خواست ها و علایق متفاوت گرد هم جمع می شوند، تعریف می شود. همچنین فضاهای عمومی باید برای استفاده های مختلف غیرقابل پیش بینی و انجام فعالیت های متنوع، طراحی و برنامه ریزی شوند، تا پاسخگویی مناسب به نیازهای استفاده کنندگان باشند. همانند بازارهای سنتی که در آن ها محورهای تجاری در نقاط اجتماع به هم وصل می شده اند تا فضای جمعی را به وجود آورد به گونه ایی که فضای تجاری یک فضای پویا را شکل می داده، جایی که مردم جذب محیط شهری شوند. بازار سنتی، تدوم خط زندگی در شهر و سرشار از فعالیت بوده است، ترکیب سکانس هایی از فضا که با یکدیگر مرتبط اند.در این پژوهش، در روشی توصیفی – تحلیلی ، به منظور شناخت کاملتری از مفهوم فضای شهری، متون تخصصی مختلف هم در ادبیات شهری غرب و هم در ادبیات شهری ایران مورد بازبینی و مطالعه قرار گرفت. در این فرآیند ابتدا به مفهوم پایه ی فضا پرداخته شد. در مرحله بعد به موضوع فضای عمومی به عنوان بخشی از پیکره شهری توجه گردید و نظریات و تعاریف مختلف در این حوزه مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین مطالعاتی بر روی کارکرد و پیشینه بازارهای سنتی نیز انجام گرفت و در گام بعدی به منظور تجمیع و تحلیل یافته ها با استفاده از روش فراتحلیل ، به تحلیل این موارد پرداخته شد تا الگوهای لازم برای یک فضای عمومی پویا منطبق با معیارهای معاصر استخراج شود.

کلیدواژه ها:

فضا ، فضای عمومی ، فضاهای شهری ، بازار ، تعاملات اجتماعی