بررسی اثار و برکات هجرت امام رضا(ع) به ایران از دیدگاه بزرگان

خورشید، در حال غروب است و هفت ستاره روشن در آسمان، آغوش گشوده هشتمین اخترند.کبوتران بال می زنند آسمانی را که چشم هایمان سال هاست به آن دوخته شده، صدای بال کبوتران در صدای سنج عزاداران می پیچد و خواب مسموم انگورهای پیچیده بر خوشه های حادثه آشفته می شود، خورشید، ذره ذره در عطش چشم هایش رسوب می کند...امام رضا علیه السلام سجده کردن بر معبود را نزدیک ترین حالت بنده می داند و می فرمایند: نزدیک ترین حالت بنده به خداوند متعال، در حال سجده است و این همان قول خداوند تبارک و تعالی است که فرمود: سجده کن و نزدیک شو. هشتمین پیشوای شیعیان امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در مدینه دیده به جهان گشود. هجرت تاریخی امام رضا (علیه السلام) به ایران یکی از فرازهای مهم و حساس تاریخ اسلام و بویژه تاریخ تشیع به شمار می رود که در تمام ابعاد اجتماعی ، سیاسی ، علمی وفرهنگی و اعتقادی ایرانیان تاثیرات به سزایی داشته است، برای ایرانیان فرصت مناسبی بود تا با شخصیت آن حضرت به عنوان امام شیعه بیش از پیش آشنا شوند لذا مشاهده می کنیم که هواداران شیعه پس از حضور امام در ایران روز به روز رو به افزایش نهاد تا جایی که خراسان به عنوان یکی از شهرهای ایران به کانون تشیع تبدیل شده و مرکز عمده تمرکز شیعه گردید امام از بحران مشروعیت سیاسی و دینی آن عصر استفاده نموده و در زمینه سیاسی ولایت را به عنوان شیرازه حکومت دینی تلقی نموده و از طرفی سعی نمود تا با گره زدن توحید و ولایت تشیع ناشی از دوستی اهل بی را به تشیع اعتقادی تبد یل نماید در این میان حضور امام رضا علیه السلام در ایران را میبایست سر آغاز تحول علمی و فرهنگی در میان مسلمانان –به ویژه ایرانیان – دانست.در این مقاله نویسنده به بررسی هجرت امام رضا (ع) و اثار ان از دید گاه بزرگان میپردازد. برای این منظور نویسنده ابتدا به بررسی زندگی نامه امام پرداخته ودر ادامه هجرت و برکات ان را از دید بزرگان بررسی میکند . نویسنده در نهایت به این نتیجه یرسد که حضور امام رضا(ع) در ایران موجب رشد و گسترش تشیع گردید. مناظرات علمی ایشان از یک سو و تشکیل کلاس های درس در منزل خود و همچنین مسجد مرو از سوی دیگر، و احادیث و سخنان ارزنده ایشان در زمینه های مختلف علوم و معارف اسلامی، از سوی دیگر موجب رشد و گسترش تشیع گردید. ایرانیان، به ویژه خراسانیان، در اظهار مهر و محبت به ائمه اطهار(ع) و به خصوص به امام رضا(ع) کوشش فراوان کردند . پس از شهادت امام رضا(ع) دوستان و شیعیان آن حضرت متوجه زیارت آن حضرت شدند و تدریجاً فضاهای زیارتی و عبادی در مشهدالرضا پدیدار گردید و اصناف و اقشار مختلف مردم به ویژه علمای شیعهدر آن سکنی گزیدند . با توجه به شخصیت همه جانبه و والای امام رضا(ع) بانیان خیر علاقمند به سنت حسنه خیررسانی بوده و قسمتی از مایملک و دارایی خود را وقف آستان مقدس رضوی می نمودند. و حتی در کنار بارگاه ملکوتی امام(ع) دارالشفاء برای معالجه بیماران احداث گردید .در قرن دوم هجری به دلیل فشارهای امویان و عباسیان، سادات به ایران مهاجرت کردند و در هنگام ورود امام رضا(ع) به ایران نیز عده ای از آنها به این سرزمین آمدند که بعدها تحت تعقیب عباسیان قرار گرفتند و عده زیادی از آنها در شهرهای مختلف به شهادت رسیدند و مزارهای هر یک به کانونی برای فرهنگ تشیع تبدیل گردید و موجبات گسترش شعائر و معارف شیعه را فراهم کرد . علی بن موسی الرضا(ع) طی دوران اقامت خود در مرو، برای ترقی اندیشه و اعتقادات مردم خراسان بسیار تلاش نمود و با مناظره های علمی با اهل کتاب و نحله های فکری گوناگون، موجبات اعتلای معرفت و بینش دینی این منطقه را فراهم آورد