الگوهای دستیابی به توسعه پایدار شهری در شهرهای اسلامی (مطالعه موردی: قم)

موضوع پایداری در سال های اخیر بخش وسیعی از ادبیات شهرسازی را به خود اختصاص داده است. آنچه در سال هایاخیر در میان محافل علمی و نهادهای رسمی جهت نیل به این امر با تأکید بسیار مطرح کشته، موضوع پایداری در قالب های توسعه پایدار، توسعه شهری پایدار و نهایتاً شهر پایدار است. قلمرو توسعه پایدار، تنها به حفاظت از محیط زیست طبیعی محدود نمی شود، بلکه مفاهیمی نظیر شهر، روستا، عدالت اجتماعی، توزیع عادلانه ثروت، مشارکت مردم در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها را نیز شامل می شود. از اینرو هدف این مقاله ارائه ی راهکارهایی برای سوق دادن شهر قم جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و تبیینی و روش گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه ای و اسنادی می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که شهر قم دارای قابلیت های توسعه نظیر وجود حرم مطهر حضرت معصومه (س) و بهره مندی از زمینه ها و زیرساخت های مناسب فرهنگی و مذهبی و همچنین برخورداری از موقعیت های جغرافیایی ویژه و استقرار در مسیر جهار راه مواصلاتی کشور می باشد و همچنین دارای تنگانهایی همچون کمبود وجود آب و فقدان بافت کالبدی منظم و ضعف زیرساخت های خدماتی و حاشیه ای در شهر قم می باشد. نتایج تحقیق نیز نشان می دهد که با توجه به قابلیت ها و تنگناها، توسعه ی شهر قم باید حول محور خدمات با تأکید بر زیارت و سیاحت، آموزش عالی بویژه کشاورزی با تأکید بر کشت متراکم استوار باشد.

کلیدواژه ها:

پایداری ، توسعه پایدار شهری ، شهر اسلامی ، قم