بررسی ژئومورفولوژی دشت بکان یکی از بزرگترین سایت های اسکان عشایر کشور

دشت بکان از توابع بخش سده شهرستان اقلید فارس و در حد فاصل طول جغرافیایی 52 درجه و 5 دقیقه الی 52 درجه و 30 دقیقه وعرض جغرافیایی 30 درجه و 18 دقیقه الی 30 درجه و 40 دقیقه واقع شده است. نهشته های متعلق به کرتاسه در حوضه آبریز دشت تهنشین شده اند که شامل سازند داریان- کژدمی و سازند سروک بوده و تمامی سطح دشت توسط آبرفت پوشیده شده است. این دشت جزمناطق کارستی زاگرس می باشد، دشت بکان به عنوان یک پولیه موقت است، که یک پونور در جنوب غربی آن واقع شده و عمل تخلیهمنابع آب آهکی و آبرفت ها و هم چنین آب های سطحی دشت را از طریق مجاری زیرزمینی یا سیفون کارستی در محل پونور (معروف بهآب غار) انجام داده و به نظر می رسد پس از طی چندکیلومتر مسیر زیرزمینی در حوضه آبریز مرودشت و در محلی بنام چشمههمجومه ظاهر می گردد. پولیه بکان دارای سه روستا و چهار شهرک برای اسکان عشایر و نیز جایگاه ییلاقی عشایر می باشد. بعد از اجرایطرح اسکان عشایر در این منطقه، بیشتر زمین های این دشت از مرتع به کشاورزی تغییر کاربری داده است و این دشت را به یکی ازمعروفترین سایت های اسکان عشایر در کشور تبدیل کرده است، این موضوع، اهمیت تامین آب مورد نیاز ساکنان را بیش از پیش کردهاست. عوارض کارست سهم مهمی در جذب نزولات جوی و نفوذ آب دارند. شناسایی این اشکال و عوارض در شناسائی پتانسیل منابع آبزیر زمینی، بیلان آب، حفظ و مدیریت آب های سطحی در هر منطقه ای، حائز اهمیت است. ریخت شناسی این دشت آهکی تأثیر زیادیبر شیوه زیست زاگرس نشینان این منطقه و هم چنین بر شیوه معیشت آنان دارد که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه ها:

پولیه بکان ، پونور ، ژئومورفولوژی ، منابع آب کارستی ، اسکان عشایر ، کشاورزی