باغ ایرانی تمثیلی از بهشت با تاکید بر عناصر منظر در قرآن کریم

در انطباق با توصیف بهشت در قرآن کریم که آیاتی از جمال و جلال خداوندی ست، با تکیه بر تصاویری که انسان از سرسبزی و خرمی طبیعت دارد، بهشت را در جهان آخرت توصیف نموده است و پس از اسلام معماران مسلمان با عنایت به این توصیف ها به ساخت باغ هایی فناپذیر پرداخته اند تا جلوه ای از فناناپذیری و جاودانگی جهان ابدی و باغ های بهشتی باشد. ا ین مفهوم و تجلی آن در باغ و پردیس سازی ایران، در دیدگاه جهانگردان خارجی و مورخان ایرانی، هنرمندان و مینایتوریست های ایرانی، بازتاب هایی ویژه داشته است که می تواند نشان از همت والای معماری ایرانی در بازسازی تمثیلی باغ ایرانی از بهشت باشد. در این مقاله، ابتدا با مطالعه پیشینه عناصر اصلی باغ ایرانی مانند درخت، آب و ... در تمدن گذشته به اسطوره شناسایی این عناصر به مثابه عناصری در ارتباط با امری قدسی، پرداخته می شود. پس از آن با مطالعه بر روی دیدگاه حکمت اسلامی در مورد عناصر مذکور در قرآن و نمونه های باغ ایرانی، سعی شده است تا به مفهوم حکمی بهشت نزدیک شده و سپس با جستجو در متن قرآن و تفاسیر مربوط مورد مطالعه قرار گرفت. از کلیت مطالب می توان به این جمع بندی رسید که تصویر باغ در قرآن بر اصول و عناصر منظری خاص تکیه دارد. توصیفات قرآنی از این عناصرف چگونگی ارتباط آن با هم و حکمتی که در لوای آن وجود دارد، شکل خاصی ازباغ را ترسیم می کند که نمونه آن را می توان در باغات ایرانی دید.

کلیدواژه ها:

باغ ایرانی ، حکمت ، عناصر ، باغ بهشت ، قرآن ، منظر