بررسی تجلی هویت معماری و شهرسازی اسلامی در معماری معاصر ایران

مقوله ای به نام هویت سابقه ای به بلندای تاریخ دارد. آن زمان که انسان احساس کرد باید به کیستی و چیستی خود در برابر طبیعت و ماورای طبیعت پاسخ گوید، هویت متولد شد. معماری و شهرسازی محصول تعامل انسان با محیط و جامعه با تاریخ تلقی می شود به عبارتی روشن تر معماری ظرف زندگی و شهر آبادی است که روح اجتماعی در آن دمیده شده است. معماری و شهر برای انسان فراتر از کالبد رفته و مجموعه ای از ادراکات کاربر از فضا و اجزا آن را به صورت یک هاله معنایی در بر می گیرد با ورود اسلام تفسیر کودکانه در معماری و شهرسازی ایرانی تبدیل به تفسیری حکیمانه گشت چرا که در اسلام همه عالم مظهر وجود اوست. برعکس در شهر و معماری امروز بی تناسبی، بی هویتی، خودنمایی، تقلید، فردگرایی، مصرف زدگی، سعی در تشابه به بیگانه، اهتمام در تمایز از همگان، فشار روانی، آلودگی، زشتی، فقدان دوستی و آشنایی، احساس غربت و بسیاری کمبودها که لازمه زندگی انسانی هستند، چنان عرصه را بر انسان تنگ نموده اند که همگان در حسرت و آرزوی «آوارگی کوه و بیابان» مانده اند. در مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی ضمن آسیب شناسی معماری و شهرسازی معاصر به لزوم اجرای شهرهای جدید بر مبنای تعالیم اسلامی پرداخته شده است. به نظر می رسد که طراحی و ایجاد شهرهای جدید مناسبترین موقعیت را برای ارائه الگویی به عنوان (شهر اسلامی معاصر) در اختیار کلیه تصمیم گیرندگان، طراحان، برنامه ریزان و به ویژه مجریان قرار خواهد داد

کلیدواژه ها:

هویت ، معماری و شهرسازی اسلامی ، معماری معاصر