بررسی اجمالی رابطه حکمت هنر اسلامی و فلسفه هنر اسلامی: رویکردی برمعماری اسلامی

هنر به دلیل سابقه طولانی همواره مورد توجه تمامی اقشار جامعه بوده است و در این راستا حکیمان و فیلسوفان ماهیت هنر اسلامی و حکمت و فلسفه آن را بررسی کرده اند. آنچه واضح است این است که با تمامی مطالعاتی انجام شده هنوز تعریف دقیقی ازحکمت هنر اسلامی و فلسفه هنر اسلامی به دست داده نشده است و در بسیاری از موارد این دو عبارت به جای یکدیگر به کار برده می شوند. هنر خود مفهومی است بسیار گسترده و مبهم است، لذا ابهام در موارد مرتبط با آن باعث عدم فهم دوچندان خواهد شد. لذا بر آن شدیم تا در این مقاله که به صورت تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام می شود به بررسی و تعریف مفاهیمی چون هنر، هنر اسلامی، حکمت و حکمت هنر اسلامی بپردازیم. ارتباط حکمت هنر اسلامی را با فلسفه هنر اسلامی آشکار کنیم. نظر چند تن از فیلسوفان را در این باب ذکر کنیم و در نهایت با بررسی مساجد به عنوان مهمترین و اصلی ترین نماد معماری اسلامی مشخص کنیم که معماری اسلامی تحت تأثیر هنر اسلامی بوده است یا تحت تأثیر فلسفه اسلامی. بررسی های انجام شده مشخص می کند که حکمت چه در شکل تعلیمی و چه در شکل اعطایی، مفهومی گسترده تر و عمیق تر از فلسفه دارد و قطعیت آن از فلسفه بیشتر است. فلسفه هنر اسلامی با حکمت هنراسلامی تفاوت دارد و مرجع مناسبی برای شناخت هنر اسلامی نیست و اینکه فیلسوفان اسلامی به صورت اختصاصی کتابی در این باب به رشته تحریر درنیاورده اند. درنهایت مشخص خواهد شد که معماری اسلامی از فلسفه اسلامی و لوازم آن همچون هندسه و ریاضیات بهره می گیرد تا به وحدانیتی که در هنر اسلامی موجود است دست بیابد. درواقع فلسفه اسلامی جزءی است برای رسیدن به کل که همان هنر اسلامی است.

کلیدواژه ها:

هنر ، هنر اسلامی ، حکمت ، حکمت هنر اسلامی ، فلسفه هنر اسلامی ، معماری اسلامی